Documentación oficial básica
Fundación Convento de Herbón
![]()
|
Expediente de declaración BIC
![]()
|
Declaración BIC do Convento de Herbón
![]()
|
Los franciscanos dejan el convento de Herbón en medio de una guerra vecinal
Tres días después de que expirase el plazo de la Xunta para declararlo BIC, a los frailes se les notificó el cierre de la comunidad que originó el pimiento de Padrón

Xardín e patio do antigo Seminario Franciscano
Silvia R. Pontevedra Santiago 1 AGO 2013
Los últimos dos frailes que a diario limpiaban de maleza, cuidaban y ventilaban los 48.000 metros cuadrados de piedra y memoria del convento de Herbón, en Padrón, ya tienen preparada la maleta. Miguel Ángel Barreiro, que llevaba solo dos años en la casa, tendrá como nuevo destino la comunidad de Ponteareas. El prior, Roberto Freire, se irá después de seis años a la vera del Ulla a engrosar el pequeño grupo franciscano que hace poco tiempo se hizo cargo de la iglesia de O Cebreiro. Con la marcha de estos dos religiosos, se cierra una comunidad que permanece abierta, de forma casi continuada, desde hace seis siglos, y que cambió la economía local cuando introdujo el cultivo de un pimiento picante procedente de las misiones franciscanas en la zona fronteriza entre Estados Unidos y México.
La comunicación interna del provincial de los franciscanos, José Antonio Castiñeira, notificándoles la marcha e informando escuetamente que la casa “se gestionará pastoralmente desde Santiago” se produjo el viernes 26. Casualmente tres días después de expirar el plazo en el que Patrimonio tenía que decidir declarar, o no, el histórico cenobio Ben de Interese Cultural (BIC).
Hacía 15 días que los representantes del convento (solicitantes con diversos colectivos culturales de la catalogación del monumento fundado en 1396) habían pedido una entrevista en la Xunta para conocer la suerte del edificio. Hoy, sigue siendo un misterio para ellos la decisión que ha tomado Patrimonio, pero de ella dependía que la guerra declarada en la parroquia cesase o se recrudeciera.
Desde 2009, poco después de que un grupo inmobiliario compostelano tantease a la orden para convertir el edificio en un macrohotel de lujo, varias asociaciones piden para el conjunto de Herbón el título de BIC. Esta declaración era crucial, según argumentan, para lograr diversas subvenciones institucionales, incluido el 1% del Ministerio de Fomento, que se destinarían a la restauración urgente del inmueble, que amenaza ruina. El enfrentamiento entre los frailes y estas asociaciones por una parte, y el alcalde popular, Antonio Fernández Angueira, junto con un grupo vecinal por otra, estalló precisamente por esta causa. Ni el regidor local ni los socios de la vieja cooperativa Pimerbón, gobernada por el exconcejal del PP José Rivera Magariños, querían para el lugar lo que ellos llamaban la “afectación” que conllevaría una distinción patrimonial de tal calibre.
Una empresa de Santiago proyectó construir un hotel en el cenobio
Rápidamente, según los partidarios del BIC, una voz con intereses poco claros extendió rumores entre los parroquianos. Empezó a circular que la Xunta obligaría a derribar galpones e invernaderos ilegales; que nadie iba a poder poner un ladrillo sin que mediasen mil quebraderos administrativos; que los propietarios de las plantaciones de pimiento tendrían que tapar la vista de los plásticos con un cierre de tuyas. Y entonces se declaró la guerra. El prior advertía hace un año que algún día terminaría contando todo lo que pasó y señalando a los protagonistas, pero ahora permanece en silencio. Entonces le podía la rabia. Le acababan de envenenar a los dos perros, y la más alegre, una pastora de nombre Alma, no llegó viva a la clínica veterinaria, fulminada por una potente dosis de estrictina disfrazada en la comida. El labrador, Simba, se recuperó.
Además, en horario nocturno y con voces distorsionadas, los frailes, que entonces eran tres e incluso habían llegado a ser cinco, recibían llamadas anónimas con amenazas. Una de estas les anunció la muerte de los canes. Otras, que iban a lograr echarlos de allí, y que harían llegar a los superiores de la orden informaciones sobre su vida personal con el propósito de desacreditarlos.
Ayer, entre los superiores, este diario solo pudo hablar con el segundo en rango, Francisco Castro, vicario provincial. Según él, la orden atraviesa una fase de “terreno baldío” en la que “se reorganizarán las presencias” en las casas de la provincia (que abarca Galicia, Asturias, León, Zamora, Salamanca y también Venezuela). “Ya hubo años en los que Herbón estaba vacío y había en Santiago un fraile encargado”, defiende. Y aunque se declara desconocedor del futuro que le depara al convento, la “voluntad”, según él, es que vuelva en algún momento a estar habitado. Descarta, además, que el cierre aboque a la marcha a los colectivos a los que la orden, con el este prior, cedió espacios con la idea de devolver la vida al convento: “Hay convenios firmados”, asegura. Son la Asociación de Amigos do Camiño, el proyecto para menores en riesgo Viravolta, Amipa (asociación de familias de niños con discapacidad del Sar), el Instituto de Estudios Irienses, Sementar (“asociación cultural y medioambiental”), y Seminario Galego de Educación para a Paz.
Ellos creen que tendrán que marchar. “Los que alimentaron esta guerra sucia han ganado otra batalla, pero no son conscientes de lo que perderán si se muere el convento”, dice un miembro de uno de los colectivos. “El alcalde presionó de forma tremenda al provincial de la orden para echar al prior, se lo exigió expresamente en una reunión”, asegura Manuel Dios, presidente de Educación para a Paz. “Y la orden se ha plegado a sus intereses”.
Fuente: EL PAÍS
Los últimos dos frailes que a diario limpiaban de maleza, cuidaban y ventilaban los 48.000 metros cuadrados de piedra y memoria del convento de Herbón, en Padrón, ya tienen preparada la maleta. Miguel Ángel Barreiro, que llevaba solo dos años en la casa, tendrá como nuevo destino la comunidad de Ponteareas. El prior, Roberto Freire, se irá después de seis años a la vera del Ulla a engrosar el pequeño grupo franciscano que hace poco tiempo se hizo cargo de la iglesia de O Cebreiro. Con la marcha de estos dos religiosos, se cierra una comunidad que permanece abierta, de forma casi continuada, desde hace seis siglos, y que cambió la economía local cuando introdujo el cultivo de un pimiento picante procedente de las misiones franciscanas en la zona fronteriza entre Estados Unidos y México.
La comunicación interna del provincial de los franciscanos, José Antonio Castiñeira, notificándoles la marcha e informando escuetamente que la casa “se gestionará pastoralmente desde Santiago” se produjo el viernes 26. Casualmente tres días después de expirar el plazo en el que Patrimonio tenía que decidir declarar, o no, el histórico cenobio Ben de Interese Cultural (BIC).
Hacía 15 días que los representantes del convento (solicitantes con diversos colectivos culturales de la catalogación del monumento fundado en 1396) habían pedido una entrevista en la Xunta para conocer la suerte del edificio. Hoy, sigue siendo un misterio para ellos la decisión que ha tomado Patrimonio, pero de ella dependía que la guerra declarada en la parroquia cesase o se recrudeciera.
Desde 2009, poco después de que un grupo inmobiliario compostelano tantease a la orden para convertir el edificio en un macrohotel de lujo, varias asociaciones piden para el conjunto de Herbón el título de BIC. Esta declaración era crucial, según argumentan, para lograr diversas subvenciones institucionales, incluido el 1% del Ministerio de Fomento, que se destinarían a la restauración urgente del inmueble, que amenaza ruina. El enfrentamiento entre los frailes y estas asociaciones por una parte, y el alcalde popular, Antonio Fernández Angueira, junto con un grupo vecinal por otra, estalló precisamente por esta causa. Ni el regidor local ni los socios de la vieja cooperativa Pimerbón, gobernada por el exconcejal del PP José Rivera Magariños, querían para el lugar lo que ellos llamaban la “afectación” que conllevaría una distinción patrimonial de tal calibre.
Una empresa de Santiago proyectó construir un hotel en el cenobio
Rápidamente, según los partidarios del BIC, una voz con intereses poco claros extendió rumores entre los parroquianos. Empezó a circular que la Xunta obligaría a derribar galpones e invernaderos ilegales; que nadie iba a poder poner un ladrillo sin que mediasen mil quebraderos administrativos; que los propietarios de las plantaciones de pimiento tendrían que tapar la vista de los plásticos con un cierre de tuyas. Y entonces se declaró la guerra. El prior advertía hace un año que algún día terminaría contando todo lo que pasó y señalando a los protagonistas, pero ahora permanece en silencio. Entonces le podía la rabia. Le acababan de envenenar a los dos perros, y la más alegre, una pastora de nombre Alma, no llegó viva a la clínica veterinaria, fulminada por una potente dosis de estrictina disfrazada en la comida. El labrador, Simba, se recuperó.
Además, en horario nocturno y con voces distorsionadas, los frailes, que entonces eran tres e incluso habían llegado a ser cinco, recibían llamadas anónimas con amenazas. Una de estas les anunció la muerte de los canes. Otras, que iban a lograr echarlos de allí, y que harían llegar a los superiores de la orden informaciones sobre su vida personal con el propósito de desacreditarlos.
Ayer, entre los superiores, este diario solo pudo hablar con el segundo en rango, Francisco Castro, vicario provincial. Según él, la orden atraviesa una fase de “terreno baldío” en la que “se reorganizarán las presencias” en las casas de la provincia (que abarca Galicia, Asturias, León, Zamora, Salamanca y también Venezuela). “Ya hubo años en los que Herbón estaba vacío y había en Santiago un fraile encargado”, defiende. Y aunque se declara desconocedor del futuro que le depara al convento, la “voluntad”, según él, es que vuelva en algún momento a estar habitado. Descarta, además, que el cierre aboque a la marcha a los colectivos a los que la orden, con el este prior, cedió espacios con la idea de devolver la vida al convento: “Hay convenios firmados”, asegura. Son la Asociación de Amigos do Camiño, el proyecto para menores en riesgo Viravolta, Amipa (asociación de familias de niños con discapacidad del Sar), el Instituto de Estudios Irienses, Sementar (“asociación cultural y medioambiental”), y Seminario Galego de Educación para a Paz.
Ellos creen que tendrán que marchar. “Los que alimentaron esta guerra sucia han ganado otra batalla, pero no son conscientes de lo que perderán si se muere el convento”, dice un miembro de uno de los colectivos. “El alcalde presionó de forma tremenda al provincial de la orden para echar al prior, se lo exigió expresamente en una reunión”, asegura Manuel Dios, presidente de Educación para a Paz. “Y la orden se ha plegado a sus intereses”.
Fuente: EL PAÍS
La versión oficial de la Provincia Franciscana de Santiago
"No se decidió el cierre, es una reubicación de los hermanos"

El Provincial de los franciscanos, fray José Antonio Castiñeira, también explicó a los exalumnos las razones de la "reubicación" en la Xuntanza anual
Santiago, 2 de agosto 2013
El gobierno de la Provincia Francisca de Santiago ha explicado que "no decidió el cierre" del Convento de Herbón lo que "implicaría el cese de la actividad pastoral o de cualquier otro tipo", sino "una reubicación de los hermanos que allí residían" motivado "por las necesidades internas de la Fraternidad Provincial" y ha negado "la existencia de presiones por parte de distintas personas e instituciones".
De esta manera se ha pronunciado en un comunicado remitido a los medios de comunicación en el que recuerda que en un Congreso Capitular celebrado en abril "se decidió que la casa continuaría abierta si bien se atendería su gestión desde la fraternidad de Santiago, como ocurrió en otros periodos de tiempo".
En el documento firmado por el ministro provincial, José Antonio Castiñeira, la Provincia Franciscana muestra su "perplejidad" ante "la presunción de la existencia de presiones por parte de distintas personas e instituciones". "Desmentimos, por tanto, tajantemente, la existencia de cualquier tipo de presión por parte de personas o entidades, directamente o de modo interpuesto", ha insistido.
Asimismo, ha señalado que la Provincia Franciscana "tiene suscritos convenios de colaboración y uso de espacios del Convento de Herbón con distintas asociaciones no lucrativas y de interés social", unos acuerdos "vigentes" que se compromete "a mantener".
"Esperamos que la presente aclaración sirva para disipar cualquier duda acerca de la situación creada en nuestro Convento de Herbón y a poner un poco de luz en medio de las noticias y rumores que estos días están circulando", ha apostillado el Gobierno provincial.
El gobierno de la Provincia Francisca de Santiago ha explicado que "no decidió el cierre" del Convento de Herbón lo que "implicaría el cese de la actividad pastoral o de cualquier otro tipo", sino "una reubicación de los hermanos que allí residían" motivado "por las necesidades internas de la Fraternidad Provincial" y ha negado "la existencia de presiones por parte de distintas personas e instituciones".
De esta manera se ha pronunciado en un comunicado remitido a los medios de comunicación en el que recuerda que en un Congreso Capitular celebrado en abril "se decidió que la casa continuaría abierta si bien se atendería su gestión desde la fraternidad de Santiago, como ocurrió en otros periodos de tiempo".
En el documento firmado por el ministro provincial, José Antonio Castiñeira, la Provincia Franciscana muestra su "perplejidad" ante "la presunción de la existencia de presiones por parte de distintas personas e instituciones". "Desmentimos, por tanto, tajantemente, la existencia de cualquier tipo de presión por parte de personas o entidades, directamente o de modo interpuesto", ha insistido.
Asimismo, ha señalado que la Provincia Franciscana "tiene suscritos convenios de colaboración y uso de espacios del Convento de Herbón con distintas asociaciones no lucrativas y de interés social", unos acuerdos "vigentes" que se compromete "a mantener".
"Esperamos que la presente aclaración sirva para disipar cualquier duda acerca de la situación creada en nuestro Convento de Herbón y a poner un poco de luz en medio de las noticias y rumores que estos días están circulando", ha apostillado el Gobierno provincial.
Caciqueando... Herbón non será BIC, nen tampouco un proxecto social
Por Manuel Dios (*)

Manuel Dios é presidente do Seminario de Educación para a Paz
Se alguén non o remedia, en moi pouco tempo, coa calada administrativa por resposta, o Convento Franciscano de Santo Antonio de Herbón, en Padrón, non será declarado Ben de Interese Cultural (BIC). Non sei se existen precedentes dun caso como este pero o asunto fede, particularmente, coa decisión franciscana de pechar e trasladar ós dous frades que alí quedaban.
O asunto fede, particularmente, coa decisión franciscana de pechar e trasladar ós dous frades que alí quedaban
Como moitas persoas saben, en 2011, o Seminario Galego de Educación para a Paz, xunto con outras entidades, promovemos a declaración BIC para Herbón. Inicialmente todo foron parabéns e apoios. En Patrimonio da Xunta de Galicia, no Concello de Padrón, no Mº de Fomento e na Orde Franciscana. Todos -aparentemente- estabamos de acordo. Non había dúbida algunha. Tratábase, en esencia, de recoñecer e protexer os valores históricos, artísticos, culturais e medio ambientais duns magníficos espazos amurallados, de 48.000 metros cadrados, con varios edificios, claustros e igrexa, un conxunto que se remonta a nada menos que ó s.XIV.
Pretendiamos tamén acceder a distintas liñas de financiamento, entre elas, á do Mº de Fomento, con cargo ó 1% cultural para, desta maneira, restaurar unha parte dos edificios, co obxecto de poñer en marcha o que chamamos Lar da Paz, un Centro Internacional pola Paz, base dun futuro Espazo-Museo, similar a Baketik no Mosteiro de Arántzazu, en Euskadi, ou o Museo da Paz de Gernika.
Había en Herbón outras magníficas iniciativas socias coincidentes e complementarias, coas que compartimos proxecto común
Había en Herbón outras magníficas iniciativas socias coincidentes e complementarias, coas que compartimos proxecto común, como son, a creación dunha Casa de Acollida para nenos en situación de risco social (Viravolta), un Centro de Estudios Xacobeos e un Albergue de Peregrinos (xa en funcionamento e promovido pola Asociación Galega de Amigos do Camiño de Santiago), a Sociedade de Estudios Irienses, AMIPA, ou Sementar.
O arquitecto Pedro de Llano fixo un proxecto restaurador extraordinario. E con toda a documentación xustificatoria presentamos a solicitude de BIC para Herbón nese ano 2011 en Patrimonio da Xunta de Galicia, unha condición imprescindible para acceder ó citado 1% cultural do Mº de Fomento. Patrimonio deulle o visto bo con entusiasmo e iniciouse a tramitación do expediente sen problema algún. Solicitáronse informes complementarios a diversos organismos, entre eles, ó Consello da Cultura Galega, que o apoiou. Tamén a USC manifestouse nos mesmos termos, favorablemente, e a Universidade de A Coruña.
Algúns veciños, alarmados irresponsablemente polo alcalde de Padrón, Antonio Fernández Angueira (PP), empezaron a reconsiderar que o BIC atentaba contra dos seus plans porque, na súa opinión, dificultaría a propia existencia de invernadoiros de pementos
Sen embargo, o que fora un camiño de rosas institucional, tornouse -de súpeto- nun inferno de presións e manipulacións. Algúns veciños, alarmados irresponsablemente polo alcalde de Padrón, Antonio Fernández Angueira (PP) e por algún funcionario municipal interesado, logo de manifestar o seu apoio publicamente, empezaron a reconsiderar que o BIC atentaba contra dos seus plans porque, na súa opinión, dificultaría a propia existencia de invernadoiros de pementos arredor do recinto amurallado de Herbón, a posibles futuras construcións, ó Plan Xeral e a operacións inmobiliarias previstas. O grao de presión foi especialmente duro no lugar de Herbón, para co convento e o seu Prior, Roberto Freire, entusiasta defensor do proxecto común citado.
O Alcalde, Fernández Angueira, converteuse no principal antagonista desta película horrenda. Dirixe teimudo as súas presións contra Patrimonio e a Comisión Provincial quen terían que ditaminar sobre o BIC, en última instancia. Alerta de graves conflitos no lugar, de división social extrema (alimentada previamente). Mesmo presenta alegacións fora de prazo e usa todas as súas influencias internas no PP. Visita en diversas ocasións San Caetano (os funcionarios non daban creto a tanta insistencia). Tamén á Comisión Provincial de Patrimonio. O seu obxectivo final: dinamitar o BIC para Herbón, paralizalo definitivamente.
Contra todo prognóstico, a Comisión Provincial cedeu ás presións e manifestouse contrario ó BIC cun único voto particular en contra
E o que todo parecía favorable, torceuse. Patrimonio foi incapaz de resolver negativamente o expediente na anterior lexislatura. A verdade, resultaba moi chocante coa súa actitude anterior favorable. Mais, contra todo prognóstico, a Comisión Provincial cedeu ás presións e manifestouse contrario ó BIC cun único voto particular en contra, moi valente, o do representante da Universidade de A Coruña, Carlos Amoedo. E desde aquela impúxose o silencio. A decisión estaba tomada. Tan só quedaba esperar e esgotar os prazos. Silencio administrativo negativo. Herbón quedaría sen BIC. Así, caladamente. Batalla gañada. Caciquismo de manual.
En moi pouco tempo, se ninguén o remedia, os intereses particulares de algúns, os de sempre, prevalecerán sobre o ben común
En moi pouco tempo, se ninguén o remedia, os intereses particulares de algúns, os de sempre, prevalecerán sobre o ben común. Como tantas veces.
Dixemos daquela que, mais cedo que tarde, porque non se pode enganar a todo o mundo todo o tempo, saberiamos, de verdade, que había detrás de todas estas presións e o futuro que algúns tiñan reservado para o Convento de Santo Antonio de Herbón e a súa contorna. Libre xa da pérfida declaración de Ben de Interese Cultural... E o papel que cada quen xogou neste fiasco. Porque algúns si que temos memoria...
Dixemos daquela que, mais cedo que tarde, saberiamos, de verdade, que había detrás de todas estas presións e o futuro que algúns tiñan reservado para o Convento de Santo Antonio de Herbón e a súa contorna
A penúltima escena desta impresentable película ven ser o traslado ó Cebreiro do Prior de Herbón, Roberto Freire, e o paso da casa de Herbón a depender directamente da comunidade franciscana de Santiago de Compostela. As presións, finalmente, deron resultado. A cadea sempre rompe polo espazo máis feble.
Mais recorreremos. E, si fose necesario, iniciaremos as accións legais oportunas. Creo que Francisco, hoxe, en relación con Herbón, non podería dicir, paz e ben. Quizais só "que mágoa!!!"
(*) Manuel Dios Diz preside o Seminario Galego de Educación para a Paz e forma parte do Observatorio Estatal da Convivencia Escolar no cupo de personalidades de recoñecido prestixio. É coportavoz de Espazo Ecosocialista Galego, membro de AGE.
Fonte: PRAZA PÚBLICA
O asunto fede, particularmente, coa decisión franciscana de pechar e trasladar ós dous frades que alí quedaban
Como moitas persoas saben, en 2011, o Seminario Galego de Educación para a Paz, xunto con outras entidades, promovemos a declaración BIC para Herbón. Inicialmente todo foron parabéns e apoios. En Patrimonio da Xunta de Galicia, no Concello de Padrón, no Mº de Fomento e na Orde Franciscana. Todos -aparentemente- estabamos de acordo. Non había dúbida algunha. Tratábase, en esencia, de recoñecer e protexer os valores históricos, artísticos, culturais e medio ambientais duns magníficos espazos amurallados, de 48.000 metros cadrados, con varios edificios, claustros e igrexa, un conxunto que se remonta a nada menos que ó s.XIV.
Pretendiamos tamén acceder a distintas liñas de financiamento, entre elas, á do Mº de Fomento, con cargo ó 1% cultural para, desta maneira, restaurar unha parte dos edificios, co obxecto de poñer en marcha o que chamamos Lar da Paz, un Centro Internacional pola Paz, base dun futuro Espazo-Museo, similar a Baketik no Mosteiro de Arántzazu, en Euskadi, ou o Museo da Paz de Gernika.
Había en Herbón outras magníficas iniciativas socias coincidentes e complementarias, coas que compartimos proxecto común
Había en Herbón outras magníficas iniciativas socias coincidentes e complementarias, coas que compartimos proxecto común, como son, a creación dunha Casa de Acollida para nenos en situación de risco social (Viravolta), un Centro de Estudios Xacobeos e un Albergue de Peregrinos (xa en funcionamento e promovido pola Asociación Galega de Amigos do Camiño de Santiago), a Sociedade de Estudios Irienses, AMIPA, ou Sementar.
O arquitecto Pedro de Llano fixo un proxecto restaurador extraordinario. E con toda a documentación xustificatoria presentamos a solicitude de BIC para Herbón nese ano 2011 en Patrimonio da Xunta de Galicia, unha condición imprescindible para acceder ó citado 1% cultural do Mº de Fomento. Patrimonio deulle o visto bo con entusiasmo e iniciouse a tramitación do expediente sen problema algún. Solicitáronse informes complementarios a diversos organismos, entre eles, ó Consello da Cultura Galega, que o apoiou. Tamén a USC manifestouse nos mesmos termos, favorablemente, e a Universidade de A Coruña.
Algúns veciños, alarmados irresponsablemente polo alcalde de Padrón, Antonio Fernández Angueira (PP), empezaron a reconsiderar que o BIC atentaba contra dos seus plans porque, na súa opinión, dificultaría a propia existencia de invernadoiros de pementos
Sen embargo, o que fora un camiño de rosas institucional, tornouse -de súpeto- nun inferno de presións e manipulacións. Algúns veciños, alarmados irresponsablemente polo alcalde de Padrón, Antonio Fernández Angueira (PP) e por algún funcionario municipal interesado, logo de manifestar o seu apoio publicamente, empezaron a reconsiderar que o BIC atentaba contra dos seus plans porque, na súa opinión, dificultaría a propia existencia de invernadoiros de pementos arredor do recinto amurallado de Herbón, a posibles futuras construcións, ó Plan Xeral e a operacións inmobiliarias previstas. O grao de presión foi especialmente duro no lugar de Herbón, para co convento e o seu Prior, Roberto Freire, entusiasta defensor do proxecto común citado.
O Alcalde, Fernández Angueira, converteuse no principal antagonista desta película horrenda. Dirixe teimudo as súas presións contra Patrimonio e a Comisión Provincial quen terían que ditaminar sobre o BIC, en última instancia. Alerta de graves conflitos no lugar, de división social extrema (alimentada previamente). Mesmo presenta alegacións fora de prazo e usa todas as súas influencias internas no PP. Visita en diversas ocasións San Caetano (os funcionarios non daban creto a tanta insistencia). Tamén á Comisión Provincial de Patrimonio. O seu obxectivo final: dinamitar o BIC para Herbón, paralizalo definitivamente.
Contra todo prognóstico, a Comisión Provincial cedeu ás presións e manifestouse contrario ó BIC cun único voto particular en contra
E o que todo parecía favorable, torceuse. Patrimonio foi incapaz de resolver negativamente o expediente na anterior lexislatura. A verdade, resultaba moi chocante coa súa actitude anterior favorable. Mais, contra todo prognóstico, a Comisión Provincial cedeu ás presións e manifestouse contrario ó BIC cun único voto particular en contra, moi valente, o do representante da Universidade de A Coruña, Carlos Amoedo. E desde aquela impúxose o silencio. A decisión estaba tomada. Tan só quedaba esperar e esgotar os prazos. Silencio administrativo negativo. Herbón quedaría sen BIC. Así, caladamente. Batalla gañada. Caciquismo de manual.
En moi pouco tempo, se ninguén o remedia, os intereses particulares de algúns, os de sempre, prevalecerán sobre o ben común
En moi pouco tempo, se ninguén o remedia, os intereses particulares de algúns, os de sempre, prevalecerán sobre o ben común. Como tantas veces.
Dixemos daquela que, mais cedo que tarde, porque non se pode enganar a todo o mundo todo o tempo, saberiamos, de verdade, que había detrás de todas estas presións e o futuro que algúns tiñan reservado para o Convento de Santo Antonio de Herbón e a súa contorna. Libre xa da pérfida declaración de Ben de Interese Cultural... E o papel que cada quen xogou neste fiasco. Porque algúns si que temos memoria...
Dixemos daquela que, mais cedo que tarde, saberiamos, de verdade, que había detrás de todas estas presións e o futuro que algúns tiñan reservado para o Convento de Santo Antonio de Herbón e a súa contorna
A penúltima escena desta impresentable película ven ser o traslado ó Cebreiro do Prior de Herbón, Roberto Freire, e o paso da casa de Herbón a depender directamente da comunidade franciscana de Santiago de Compostela. As presións, finalmente, deron resultado. A cadea sempre rompe polo espazo máis feble.
Mais recorreremos. E, si fose necesario, iniciaremos as accións legais oportunas. Creo que Francisco, hoxe, en relación con Herbón, non podería dicir, paz e ben. Quizais só "que mágoa!!!"
(*) Manuel Dios Diz preside o Seminario Galego de Educación para a Paz e forma parte do Observatorio Estatal da Convivencia Escolar no cupo de personalidades de recoñecido prestixio. É coportavoz de Espazo Ecosocialista Galego, membro de AGE.
Fonte: PRAZA PÚBLICA
Acoso ao Convento de Herbón
Por Xosé Castro Ratón (*)

Xosé Castro Ratón
Unha revelación, nun asunto que é máis próximo e querido, desvía o interese na xornada da comparecencia de Mariano Rajoy, en sede parlamentaria, para asumir que se “equivocou” a respecto do amparo, axuda e complicidade que lle dou por moito tempo ao tesoureiro do Partido Popular, Luís Bárcenas, condutor dun proceso de financiamento irregular e de corrupción política e institucional do que, sen dúbida el, como presidente é colaborador necesario.
Tempo haberá para comentar este tema, incluída unha nova expresión do lapidario rajoyniano: “fin de la cita”, trending topic. Porén, o centro da preocupación é a decisión dos franciscanos que veñen de acordar o peche da comunidade de relixiosos encargados de coidar e dinamizar o monumental Convento de Herbón, valioso patrimonio arquitectónico fundado en 1396, sucumbindo así á presión exercitada sobe eles polo goberno municipal de Padrón, e da rede caciquil instrumentada na parroquia que aproveita o lucro dun pemento que chegou alí, precisamente, grazas aos frades que o trouxeron das terras mexicanas.
As manobras de intimidación e acoso, en contra dos frades do lugar, mesmo utilizando para elo xeitos de ameaza propios da mafia calabresa, teñen por obxectivo impedir a declaración deste complexo histórico como Ben de Interese Cultural, asegurando con elo a súa rehabilitación e coidado imprescindible como legado material. Os responsables da Xunta, semella teñen cedido ao interese dos caciquiños locais.
Agora, fica no ar o futuro dos convenios e acordos impulsados con visión de futuro polo seu gardián, Frei Roberto Freire, que con decisión firme e obxectivo de responsabilidade social fixo que esta venerable institución, centro de formación para milleiros de alumnos do rural sen outra alternativa para cursar estudos no pasado, fose quen de integrar na vida actual do centro a colectivos de atención a persoas con discapacidade, en risco de exclusión social, entidades culturais e de coidado do medio ambiente. Mesmo, o Seminario galego de Educación para a Paz e o Instituto de Estudos Irienses teñen aquí o seu centro operativo. A relación coa Asociación de Amigos do Camiño fai do antigo seminario un dos mellores lugares de albergue.
Toca reaccionar. Non se pode perder o valor material e inmaterial dunha manchea de persoas que deron forma, co paso dos séculos, a unha institución emblemática. Iso, ou veremos como o tempo fará que do actual acoso se pase a fase de derribo.
(*) Xosé Castro Ratón é licenciado en Ciencias Políticas e Socioloxía, exalumno de Herbón e recentemente nomeado Cabaleiro Franciscano.
Fonte: DIARIO DE AROUSA
Tempo haberá para comentar este tema, incluída unha nova expresión do lapidario rajoyniano: “fin de la cita”, trending topic. Porén, o centro da preocupación é a decisión dos franciscanos que veñen de acordar o peche da comunidade de relixiosos encargados de coidar e dinamizar o monumental Convento de Herbón, valioso patrimonio arquitectónico fundado en 1396, sucumbindo así á presión exercitada sobe eles polo goberno municipal de Padrón, e da rede caciquil instrumentada na parroquia que aproveita o lucro dun pemento que chegou alí, precisamente, grazas aos frades que o trouxeron das terras mexicanas.
As manobras de intimidación e acoso, en contra dos frades do lugar, mesmo utilizando para elo xeitos de ameaza propios da mafia calabresa, teñen por obxectivo impedir a declaración deste complexo histórico como Ben de Interese Cultural, asegurando con elo a súa rehabilitación e coidado imprescindible como legado material. Os responsables da Xunta, semella teñen cedido ao interese dos caciquiños locais.
Agora, fica no ar o futuro dos convenios e acordos impulsados con visión de futuro polo seu gardián, Frei Roberto Freire, que con decisión firme e obxectivo de responsabilidade social fixo que esta venerable institución, centro de formación para milleiros de alumnos do rural sen outra alternativa para cursar estudos no pasado, fose quen de integrar na vida actual do centro a colectivos de atención a persoas con discapacidade, en risco de exclusión social, entidades culturais e de coidado do medio ambiente. Mesmo, o Seminario galego de Educación para a Paz e o Instituto de Estudos Irienses teñen aquí o seu centro operativo. A relación coa Asociación de Amigos do Camiño fai do antigo seminario un dos mellores lugares de albergue.
Toca reaccionar. Non se pode perder o valor material e inmaterial dunha manchea de persoas que deron forma, co paso dos séculos, a unha institución emblemática. Iso, ou veremos como o tempo fará que do actual acoso se pase a fase de derribo.
(*) Xosé Castro Ratón é licenciado en Ciencias Políticas e Socioloxía, exalumno de Herbón e recentemente nomeado Cabaleiro Franciscano.
Fonte: DIARIO DE AROUSA
Moción política en Padrón para salvar o Convento de Herbón
O grupo político CiPa pide o regreso dos dous frades e a declaración BIC do recinto relixioso

Eloy Rodríguez Carbia é concelleiro en Padrón
O peche pastoral do Convento de Herbón xa chegou ao Concello de Padrón. Malia as explicacións do Ministro Provincial da Orde Franciscana asegurando que o edificio non quedará vacío, son moitos que pensan que, co traslado dos frades que alí viven, a actividade do convento será nula.
Por iso, Eloy Rodríguez Carbia, concelleiro de Converxencia de Independentes de Padrón (PIPa), acaba de presentar unha moción no Concello de Padrón na que pide que se manteñan aos frades no Convento de Herbón e que o edificio sexa declarado BIC.
Así lembra que no 1843 o alcalde de Padrón José Baltar, ante o estado de deterioro do inmoble, solicitou xa ao Estado a súa reparación e pasou a mans municipais, arrendando a súa horta por períodos de 3 anos. Posterionnente cedeullo á igrexa facéndose cargo del o arcebispado.
"Inadecuada e perxudicial"
"Parécenos inadecuada e perxudicial para o municipio", asegura Rodríguez sobre a decisión da Orde Franciscana de trasladar aos frades Roberto e Miguel. "Como ex-reponsable da área de cultura do concello de Padrón, considero que a corporación debe solicitar dos responsables da comunidade franciscana que reconsideren a súa decisión e permitan que os citados frades poidan permanecer en Herbón, polo seu compromiso con este municipio e pola labor social que están a desenvolver", engade.
Ademais, lembra que nas dependencias do convento desenvolven na actualidade a súa labor seis asociacións que "están a cumprir unha importante función social".
Por iso, pídelle ao Concello de Padrón que se dirixa aos responsables da comunidade franciscana para que "poidan desempeñar as súa decisión e permitan que Roberto e Miguel poidan seguir coa súa labor relixiosa".
Ademais, pídelle aos franciscanos que as seis asociacións que alí están poidan seguir mantendo a súa sede e tamén insta á Xunta a que "acelere" a declaración como BIC do edificio.
Fonte: GALICIA CONFIDENCIAL
Por iso, Eloy Rodríguez Carbia, concelleiro de Converxencia de Independentes de Padrón (PIPa), acaba de presentar unha moción no Concello de Padrón na que pide que se manteñan aos frades no Convento de Herbón e que o edificio sexa declarado BIC.
Así lembra que no 1843 o alcalde de Padrón José Baltar, ante o estado de deterioro do inmoble, solicitou xa ao Estado a súa reparación e pasou a mans municipais, arrendando a súa horta por períodos de 3 anos. Posterionnente cedeullo á igrexa facéndose cargo del o arcebispado.
"Inadecuada e perxudicial"
"Parécenos inadecuada e perxudicial para o municipio", asegura Rodríguez sobre a decisión da Orde Franciscana de trasladar aos frades Roberto e Miguel. "Como ex-reponsable da área de cultura do concello de Padrón, considero que a corporación debe solicitar dos responsables da comunidade franciscana que reconsideren a súa decisión e permitan que os citados frades poidan permanecer en Herbón, polo seu compromiso con este municipio e pola labor social que están a desenvolver", engade.
Ademais, lembra que nas dependencias do convento desenvolven na actualidade a súa labor seis asociacións que "están a cumprir unha importante función social".
Por iso, pídelle ao Concello de Padrón que se dirixa aos responsables da comunidade franciscana para que "poidan desempeñar as súa decisión e permitan que Roberto e Miguel poidan seguir coa súa labor relixiosa".
Ademais, pídelle aos franciscanos que as seis asociacións que alí están poidan seguir mantendo a súa sede e tamén insta á Xunta a que "acelere" a declaración como BIC do edificio.
Fonte: GALICIA CONFIDENCIAL
"O pior inimigo que ten a Igrexa é ela mesma"
Óscar e María do Pilar son dous profesores retirados da Universidade de Granada que, logo de saber do peche do Convento de Herbón, non dubidaron en remitirnos esta sentida carta

Claustro do convento franciscano
CUÑA DA MESMA MADEIRA
Á raíz do peche do Convento Franciscano de Herbón
A noticia encheunos de consternación. Somos un matrimonio de profesores xubilados da Universidade de Granada. Peregrinos e Hospitaleros. Ouviramos falar do Albergue de Herbón, e por fin este ano tivemos ocasión de coñecelo por invitación doutro matrimonio hospitalero e amigo, Non hai moitos no Camiño como el. Quizá se parece un pouco ao de Roncesvalles: albergue anexo á Colexiata, con servizo relixioso diario para os peregrinos, contorna natural privilexiado.
Pero o de Herbón é único. Instalado nunhas dependencias do impoñente Convento de Franciscanos, o albergue é un remanso de paz. Añosos carballos, frescas e cristalinas fontes, sombra e silencio, austeros claustros e igrexa, todo iso bríndache un marco inigualable para repor forzas e reflexionar. Herbón lembraralo sempre como aquel lugar onde xunto á fonte de San Francisco, á sombra das carballeiras, e quizais cos cansos pés no estanque, preparaches o último asalto a Santiago.
Pois amigo, fuches un privilexiado, porque ti fuches o último. O Pai Provincial dos Franciscanos decidiu botar a chave. Aos dous últimos frades, Roberto e Miguel, buscáronlles novo destino. O oficio relixioso diario que ofrecían aos peregrinos, a atención ao grupo de discapacitados que traballan na horta, a coidada e recoleta hospedaría, o manter vivo o espírito xacobeo e aberto un mosteiro que visitaba diariamente todo o pasaba por alí, non lle pareceu suficiente. Por suposto que a Orde ten todo o dereito a mover aos seus membros, pero non creo que nos negue aos demais o dereito a opinar; e a nosa opinión é que cando a igrexa quéixase de que cada día máis xente afástase dela, vén un Provincial e pecha un reduto de espiritualidade e cultura relixiosa.
Certo que os peregrinos terán que andar un par de quilómetros máis até Padrón. Á fin e ao cabo que son dous quilómetros para o que leva centos deles nas súas pernas?. Ademais non teñen alí a Igrexa de Santiago, a da Carmen, ou a colexiata de Iría Flavia? Incluso a ermida do Santiaguiño; postos a subir escaleiras?.
A triste conclusión é que o peor inimigo que ten a Igrexa é ela mesma, ou polo menos algún pai provincial.
Fonte: GALICIA CONFIDENCIAL
Á raíz do peche do Convento Franciscano de Herbón
A noticia encheunos de consternación. Somos un matrimonio de profesores xubilados da Universidade de Granada. Peregrinos e Hospitaleros. Ouviramos falar do Albergue de Herbón, e por fin este ano tivemos ocasión de coñecelo por invitación doutro matrimonio hospitalero e amigo, Non hai moitos no Camiño como el. Quizá se parece un pouco ao de Roncesvalles: albergue anexo á Colexiata, con servizo relixioso diario para os peregrinos, contorna natural privilexiado.
Pero o de Herbón é único. Instalado nunhas dependencias do impoñente Convento de Franciscanos, o albergue é un remanso de paz. Añosos carballos, frescas e cristalinas fontes, sombra e silencio, austeros claustros e igrexa, todo iso bríndache un marco inigualable para repor forzas e reflexionar. Herbón lembraralo sempre como aquel lugar onde xunto á fonte de San Francisco, á sombra das carballeiras, e quizais cos cansos pés no estanque, preparaches o último asalto a Santiago.
Pois amigo, fuches un privilexiado, porque ti fuches o último. O Pai Provincial dos Franciscanos decidiu botar a chave. Aos dous últimos frades, Roberto e Miguel, buscáronlles novo destino. O oficio relixioso diario que ofrecían aos peregrinos, a atención ao grupo de discapacitados que traballan na horta, a coidada e recoleta hospedaría, o manter vivo o espírito xacobeo e aberto un mosteiro que visitaba diariamente todo o pasaba por alí, non lle pareceu suficiente. Por suposto que a Orde ten todo o dereito a mover aos seus membros, pero non creo que nos negue aos demais o dereito a opinar; e a nosa opinión é que cando a igrexa quéixase de que cada día máis xente afástase dela, vén un Provincial e pecha un reduto de espiritualidade e cultura relixiosa.
Certo que os peregrinos terán que andar un par de quilómetros máis até Padrón. Á fin e ao cabo que son dous quilómetros para o que leva centos deles nas súas pernas?. Ademais non teñen alí a Igrexa de Santiago, a da Carmen, ou a colexiata de Iría Flavia? Incluso a ermida do Santiaguiño; postos a subir escaleiras?.
A triste conclusión é que o peor inimigo que ten a Igrexa é ela mesma, ou polo menos algún pai provincial.
Fonte: GALICIA CONFIDENCIAL
Solicitude para que se declare Ben de Interese Cultural (BIC) o Convento de Herbón
Texto da carta dirixida ao presidente da Xunta de Galicia, Alberte Núñez Feijoo:
Aparte de su valor histórico y arquitectónico, con una vida de más de 600 años, su necesaria rehabilitación es fundamental para poner en marcha el Lar da Paz (Hogar de la Paz), un Centro Internacional por la Paz, base de un futuro espacio-museo, similar a Baketik en el Monasterio de Arántzazu, en Euskadi, o El Museo de la Paz de Gernika. Otras iniciativas sociales, como la creación de una Casa de Acogida para niños en situación de riesgo social (Viravolta), un Centro de Estudios Xacobeos y un Albergue de Peregrinos, la Sociedade de Estudios Irienses, AMIPA (personas con discapacidad), ou Sementar, también ocuparían las instalaciones.
La actitud irresponsable del gobierno popular de Padrón, encabezado por el alcalde Antonio Fernández Angueira, ha paralizado el proyecto al sembrar el miedo y la división entre los vecinos alegando que la producción de pimientos se verá gravemente afectada por esta declaración.
Por la defensa de nuestro patrimonio. Apoya y difunde esta petición.
Á parte do seu valor histórico e arquitectónico, cunha vida de máis de 600 anos, a súa necesaria rehabilitación é fundamental para poñer en marcha o Lar dá Paz, un Centro Internacional pola Paz, base dun futuro espazo-museo, similar a Baketik no Mosteiro de Arántzazu, en Euskadi, ou El Museo de la Paz de Gernika. Outras iniciativas sociais, como a creación dunha Casa de Acollida para nenos en situación de risco social (Viravolta), un Centro de Estudos Xacobeos e un Albergue de Peregrinos, a Sociedade de Estudios Irienses, AMIPA (persoas con minusvalidez), ou Sementar, tamén ocuparían as instalacións.
A actitude irresponsable do goberno popular de Padrón, encabezado polo alcalde Antonio Fernández Angueira, paralizou o proxecto ao sementar o medo e a división entre os veciños alegando que a produción de pementos se verá gravemente afectada por esta declaración.
Pola defensa do noso patrimonio. Apoia e difunde esta petición.
¡¡Asina ti tamén esta petición premendo aquí!!
Aparte de su valor histórico y arquitectónico, con una vida de más de 600 años, su necesaria rehabilitación es fundamental para poner en marcha el Lar da Paz (Hogar de la Paz), un Centro Internacional por la Paz, base de un futuro espacio-museo, similar a Baketik en el Monasterio de Arántzazu, en Euskadi, o El Museo de la Paz de Gernika. Otras iniciativas sociales, como la creación de una Casa de Acogida para niños en situación de riesgo social (Viravolta), un Centro de Estudios Xacobeos y un Albergue de Peregrinos, la Sociedade de Estudios Irienses, AMIPA (personas con discapacidad), ou Sementar, también ocuparían las instalaciones.
La actitud irresponsable del gobierno popular de Padrón, encabezado por el alcalde Antonio Fernández Angueira, ha paralizado el proyecto al sembrar el miedo y la división entre los vecinos alegando que la producción de pimientos se verá gravemente afectada por esta declaración.
Por la defensa de nuestro patrimonio. Apoya y difunde esta petición.
Á parte do seu valor histórico e arquitectónico, cunha vida de máis de 600 anos, a súa necesaria rehabilitación é fundamental para poñer en marcha o Lar dá Paz, un Centro Internacional pola Paz, base dun futuro espazo-museo, similar a Baketik no Mosteiro de Arántzazu, en Euskadi, ou El Museo de la Paz de Gernika. Outras iniciativas sociais, como a creación dunha Casa de Acollida para nenos en situación de risco social (Viravolta), un Centro de Estudos Xacobeos e un Albergue de Peregrinos, a Sociedade de Estudios Irienses, AMIPA (persoas con minusvalidez), ou Sementar, tamén ocuparían as instalacións.
A actitude irresponsable do goberno popular de Padrón, encabezado polo alcalde Antonio Fernández Angueira, paralizou o proxecto ao sementar o medo e a división entre os veciños alegando que a produción de pementos se verá gravemente afectada por esta declaración.
Pola defensa do noso patrimonio. Apoia e difunde esta petición.
¡¡Asina ti tamén esta petición premendo aquí!!
Todos os proxectos previstos e aprobados para Herbón
Silencio Conventual

Xuntanza das asociacións no convento de Herbón
Por Manuel Dios
Pasou xa unha semana. No convento de San Antonio de Herbón, en Padrón, non hai frades. O xa ex-Prior, Roberto Freire, descansa de varios anos de presións inauditas. Ameazas de morte telefónicas, envelenamento dos seus cans, insultos, insidias, calumnias, panfletos, homilías... unha auténtica infamia. Todo por defender, ó pe da letra, o espírito de Francisco de Asís, paz e ben.
Desde o primeiro momento en que chegou a Herbón, o Pai Roberto quixo dinamizalo, darlle vida, vinculalo con entidades e asociacións non lucrativas, de forte contido social. E así foi tecendo unha rede de complicidades. Sementar, Amipa, Viravolta, Asociación de Amigos do Camiño de Santiago, Instituto de Estudios Irienses ou o Seminario Galego de Educación para a Paz, tan diversas, tan distintas, complementarias, compartindo espazos e proxectos.
A decisión de solicitar a declaración de Ben de Interese Cultural (BIC) para aquel conxunto, 48.000 metros cadrados amurallados, con enormes valores culturais, artísticos, históricos, medioambientais, á beira do río Ulla, foi o detonante dunha campaña infame contra del. Tratábase de acceder a financiamento para a restauración dunha parte do convento, con cargo ó 1% cultural do Mº de Fomento, e co obxecto de poñer en marcha o que chamamos Lar da Paz, un Centro Internacional pola Paz. Para iso era unha condición previa que o convento tivera en marcha o BIC. E así o solicitamos, en Patrimonio da Xunta de Galicia, con todo o seu apoio, na anterior lexislatura.
A decisión de Patrimonio (que non nosa) de establecer un perímetro de protección de 150 metros arredor da muralla desatou a polémica. O alcalde, Fernández Angueira (PP), ate aquel momento firme defensor da iniciativa, revirou o seu criterio, ó parecer, por presión dalgún propietario do lugar, tamén do PP, que consideraba que a declaración BIC podía prexudicalo. E convocou ós veciños en Asemblea, claro, ós que el quixo. Non avisou ós frades, nin ás asociacións promotoras, e dedicouse a sementar unha inxustificada alarma social, irresponsablemente, dando pulo a toda clase de rumores: que si non se poderían poñer invernadoiros de pementos, que si habería que cubrilos con tullas, que si para mover unha pedra habería que pedir permiso a Patrimonio... e recolleu sinaturas en contra do BIC, e fixo alegacións, fora de prazo, e moveuse, moveuse moito, internamente no PP, en Patrimonio da Xunta, na Comisión Provincial.., na Orde Franciscana en Santiago, e tamén por Herbón.
O Pai Roberto aguantou carros e carretas, co único apoio das asociacións de Herbón e moitos veciños. A Orde da que forma parte, lamentablemente, durante case que dous anos de presións, calou. Mesmo en momentos moi críticos. Convertérase nun estorbo para persoas poderosas. Algúns facían gala de que o problema de Herbón era o Prior...
Mentres, internamente e coas asociacións, o goberno provincial franciscano co Pai Castiñeira á cabeza, dicía apoiar ó Pai Roberto e os proxectos sociais que el dinamizaba. A penúltima ocasión, no mes de maio, nunha reunión conxunta das entidades sociais co goberno provincial, alí, no propio refectorio do convento.
Un mes despois, a decisión estaba tomada. Sen consultar, sen informar, contradicindo o que dixeran en maio. Os dous únicos frades de Herbón serían "reubicados". No convento deixará de vivir unha pequena comunidade franciscana por primeira vez en 600 anos. Algúns estarán moi contentos. Herbón non será BIC e tampouco un proxecto social. Roberto Freire xa non molestará máis. Sen embargo, conta coa solidariedade, o apoio e toda a gratitude das persoas e das entidades que colaboramos activamente con el nestes anos, contra vento e marea, Roma e Santiago. Unha historia que se repite, por desgraza, demasiadas veces neste país. Uns, moi poucos, poderosos, impoñen os seus criterios e intereses.
A decisión de reubicar os frades de Herbón sorprende, máxime porque alí había actividade social recoñecida. Porque hai moi pouco que o Provincial manifestaba a súa vontade de darlle continuidade e apoio. Que pasou entón? Que cambiou en dous meses?.
Ningunha das asociacións que convivimos en Herbón fomos consultadas nin sequera informadas previamente. Tampouco logo da toma da decisión. Case que dúas semanas despois, a única información, témola por unha nota de prensa publicada o día 1 de Agosto polo goberno provincial franciscano de Santiago. Tentaban desmentir un feito. En Herbón non quedan frades. Nin os haberá. A comunidade foi disolta. O debate de si está pechado ou non carece de sentido. O principal sostén do proxecto social de Herbón foi trasladado, algunhas voces falan de "castigado". No convento non hai ninguén. Aqueles espazos quedan sen vixianza, sen mantemento, sen atención directa. As asociacións sen referente. Os convenios, de facto, en suspenso, por moito que reiteren que seguen en vigor.
Son moitas as persoas que saben dos intereses e ambicións inmobiliarias para con Herbón. Sempre existíu este ruxe ruxe. E algún proxecto concreto vinculado a persoas e a empresas poderosas. Unha Residencia para ricos, din algúns. A permanencia de Roberto Freire e das asociacións, un obstáculo.
O aniversario da peregrinación de Francisco de Asís a Compostela, o ano que ven, negociada coa Xunta de Galicia, con toda pompa e boato, con visita (ou non) do Papa Francisco, lonxe de apaciguar os ánimos e os intereses, pode converterse nun fiasco para o auténtico espíritu franciscano.
A día de hoxe, ningunha das entidades sociais de Herbón sabe en que condicións están, que responsabilidades teñen, quen é o novo referente franciscano, quen atende, vixía, controla, mantén as instalacións e os recursos existentes, de que maneira se van a materializar os convenios e en que termos poden quedar. Nada de nada. Sen explicacións. Silencio conventual.
Fonte: A PAZ É O CAMIÑO
Pasou xa unha semana. No convento de San Antonio de Herbón, en Padrón, non hai frades. O xa ex-Prior, Roberto Freire, descansa de varios anos de presións inauditas. Ameazas de morte telefónicas, envelenamento dos seus cans, insultos, insidias, calumnias, panfletos, homilías... unha auténtica infamia. Todo por defender, ó pe da letra, o espírito de Francisco de Asís, paz e ben.
Desde o primeiro momento en que chegou a Herbón, o Pai Roberto quixo dinamizalo, darlle vida, vinculalo con entidades e asociacións non lucrativas, de forte contido social. E así foi tecendo unha rede de complicidades. Sementar, Amipa, Viravolta, Asociación de Amigos do Camiño de Santiago, Instituto de Estudios Irienses ou o Seminario Galego de Educación para a Paz, tan diversas, tan distintas, complementarias, compartindo espazos e proxectos.
A decisión de solicitar a declaración de Ben de Interese Cultural (BIC) para aquel conxunto, 48.000 metros cadrados amurallados, con enormes valores culturais, artísticos, históricos, medioambientais, á beira do río Ulla, foi o detonante dunha campaña infame contra del. Tratábase de acceder a financiamento para a restauración dunha parte do convento, con cargo ó 1% cultural do Mº de Fomento, e co obxecto de poñer en marcha o que chamamos Lar da Paz, un Centro Internacional pola Paz. Para iso era unha condición previa que o convento tivera en marcha o BIC. E así o solicitamos, en Patrimonio da Xunta de Galicia, con todo o seu apoio, na anterior lexislatura.
A decisión de Patrimonio (que non nosa) de establecer un perímetro de protección de 150 metros arredor da muralla desatou a polémica. O alcalde, Fernández Angueira (PP), ate aquel momento firme defensor da iniciativa, revirou o seu criterio, ó parecer, por presión dalgún propietario do lugar, tamén do PP, que consideraba que a declaración BIC podía prexudicalo. E convocou ós veciños en Asemblea, claro, ós que el quixo. Non avisou ós frades, nin ás asociacións promotoras, e dedicouse a sementar unha inxustificada alarma social, irresponsablemente, dando pulo a toda clase de rumores: que si non se poderían poñer invernadoiros de pementos, que si habería que cubrilos con tullas, que si para mover unha pedra habería que pedir permiso a Patrimonio... e recolleu sinaturas en contra do BIC, e fixo alegacións, fora de prazo, e moveuse, moveuse moito, internamente no PP, en Patrimonio da Xunta, na Comisión Provincial.., na Orde Franciscana en Santiago, e tamén por Herbón.
O Pai Roberto aguantou carros e carretas, co único apoio das asociacións de Herbón e moitos veciños. A Orde da que forma parte, lamentablemente, durante case que dous anos de presións, calou. Mesmo en momentos moi críticos. Convertérase nun estorbo para persoas poderosas. Algúns facían gala de que o problema de Herbón era o Prior...
Mentres, internamente e coas asociacións, o goberno provincial franciscano co Pai Castiñeira á cabeza, dicía apoiar ó Pai Roberto e os proxectos sociais que el dinamizaba. A penúltima ocasión, no mes de maio, nunha reunión conxunta das entidades sociais co goberno provincial, alí, no propio refectorio do convento.
Un mes despois, a decisión estaba tomada. Sen consultar, sen informar, contradicindo o que dixeran en maio. Os dous únicos frades de Herbón serían "reubicados". No convento deixará de vivir unha pequena comunidade franciscana por primeira vez en 600 anos. Algúns estarán moi contentos. Herbón non será BIC e tampouco un proxecto social. Roberto Freire xa non molestará máis. Sen embargo, conta coa solidariedade, o apoio e toda a gratitude das persoas e das entidades que colaboramos activamente con el nestes anos, contra vento e marea, Roma e Santiago. Unha historia que se repite, por desgraza, demasiadas veces neste país. Uns, moi poucos, poderosos, impoñen os seus criterios e intereses.
A decisión de reubicar os frades de Herbón sorprende, máxime porque alí había actividade social recoñecida. Porque hai moi pouco que o Provincial manifestaba a súa vontade de darlle continuidade e apoio. Que pasou entón? Que cambiou en dous meses?.
Ningunha das asociacións que convivimos en Herbón fomos consultadas nin sequera informadas previamente. Tampouco logo da toma da decisión. Case que dúas semanas despois, a única información, témola por unha nota de prensa publicada o día 1 de Agosto polo goberno provincial franciscano de Santiago. Tentaban desmentir un feito. En Herbón non quedan frades. Nin os haberá. A comunidade foi disolta. O debate de si está pechado ou non carece de sentido. O principal sostén do proxecto social de Herbón foi trasladado, algunhas voces falan de "castigado". No convento non hai ninguén. Aqueles espazos quedan sen vixianza, sen mantemento, sen atención directa. As asociacións sen referente. Os convenios, de facto, en suspenso, por moito que reiteren que seguen en vigor.
Son moitas as persoas que saben dos intereses e ambicións inmobiliarias para con Herbón. Sempre existíu este ruxe ruxe. E algún proxecto concreto vinculado a persoas e a empresas poderosas. Unha Residencia para ricos, din algúns. A permanencia de Roberto Freire e das asociacións, un obstáculo.
O aniversario da peregrinación de Francisco de Asís a Compostela, o ano que ven, negociada coa Xunta de Galicia, con toda pompa e boato, con visita (ou non) do Papa Francisco, lonxe de apaciguar os ánimos e os intereses, pode converterse nun fiasco para o auténtico espíritu franciscano.
A día de hoxe, ningunha das entidades sociais de Herbón sabe en que condicións están, que responsabilidades teñen, quen é o novo referente franciscano, quen atende, vixía, controla, mantén as instalacións e os recursos existentes, de que maneira se van a materializar os convenios e en que termos poden quedar. Nada de nada. Sen explicacións. Silencio conventual.
Fonte: A PAZ É O CAMIÑO
Apoyo desde la red para el BIC del Convento de Herbón
El SOS "cibernético" recibió más de 130 firmas en solo dos días

CRISTINA BOTRÁN. Padrón, 8 de agosto de 2013
Aunque desde la Consellería de Cultura, Educación e Ordenación Universitaria insistían aún ayer en que no está resuelto el expediente sobre la petición formulada en 2011 por el Seminario Galego de Estudos para a Paz (Sgep) y otras entidades, se ha puesto en marcha una campaña de adhesión a la petición cultural a través de las redes. Y es que desde algunos sectores se apunta que el silencio administrativo otorgado por el Gobierno respecto a este tema es una clara negativa al BIC.
El SOS lanzado a través del ciberespacio por Lois Gil y colgada en la web de los exalumnos de Herbón (exherbon.org) viene en forma de carta en la que se explica la importancia del conjunto monacal, con seis siglos de vida y en la que se incide en la "necesaria rehabilitación" de este espacio para poder desarrollar una serie de proyectos de índole social. La misiva, que será enviada junto con las rúbricas de apoyo, al presidente de la Xunta, Alberto Núñez Feijóo, recibió en dos días más de 130 firmas.
Fuente: EL CORREO GALLEGO
Muestra también tu apoyo a esta petición !!!
Aunque desde la Consellería de Cultura, Educación e Ordenación Universitaria insistían aún ayer en que no está resuelto el expediente sobre la petición formulada en 2011 por el Seminario Galego de Estudos para a Paz (Sgep) y otras entidades, se ha puesto en marcha una campaña de adhesión a la petición cultural a través de las redes. Y es que desde algunos sectores se apunta que el silencio administrativo otorgado por el Gobierno respecto a este tema es una clara negativa al BIC.
El SOS lanzado a través del ciberespacio por Lois Gil y colgada en la web de los exalumnos de Herbón (exherbon.org) viene en forma de carta en la que se explica la importancia del conjunto monacal, con seis siglos de vida y en la que se incide en la "necesaria rehabilitación" de este espacio para poder desarrollar una serie de proyectos de índole social. La misiva, que será enviada junto con las rúbricas de apoyo, al presidente de la Xunta, Alberto Núñez Feijóo, recibió en dos días más de 130 firmas.
Fuente: EL CORREO GALLEGO
Muestra también tu apoyo a esta petición !!!
CARTA CONXUNTA REMITIDA POLAS ENTIDADES SOCIAIS QUE COMPARTIMOS PROXECTOS NO CONVENTO DE HERBÓN, EN PADRÓN, Ó MINISTRO PROVINCIAL DA ORDE FRANCISCANA DE SANTIAGO DE COMPOSTELA
Ministro Provincial
Jose Antonio Castiñeira Chouza Goberno da Provincia Franciscana de Santiago
Convento dos Pais Franciscanos Campiño de San Francisco, 3 15075 Santiago de Compostela
Estimado amigo:
As entidades sociais e non lucrativas que compartimos espazos e proxectos no Convento Franciscano de Herbón, en Padrón: Asociación Galega de Amigos do Camiño de Santiago, Asociación de nais e pais de persoas con discapacidade intelectual da Comarca do Sar, Instituto de Estudios Irienses, Seminario Galego de Educación para a Paz, Sementar e Viravolta, diante da nota informativa recibida, do pasado día 1 de agosto, emitida polo Goberno da Provincia Franciscana de Santiago e asinada conxuntamente por vostede e polo Secretario, Fr. D. Miguel de la Mata, acordamos trasladarlle as seguintes cuestións:
En primeiro lugar, desexamos manifestar o noso apoio, gratitude e recoñecemento á Comunidade Franciscana de Herbón, en particular ao que ata agora foi o seu Prior, Fr. D. Roberto Freire, como auténtico impulsor e dinamizador dos proxectos sociais, culturais e educativos que vimos desenvolvendo nos últimos tempos. O seu intenso traballo e o seu saber facer foron claves nos distintos acordos aos que chegamos coa Orde Franciscana. Fr. Roberto creu con firmeza nos nosos proxectos desde o principio, involucrouse como un máis, e con el sempre sentimos que as portas desta casa estaban abertas. Máis alá deste sentir colectivo que queremos expresar, tamén desde un punto de vista se quere máis práctico (e ao tempo máis xusto), desexamos transmitirlle que Fr. Roberto é unha persoa vital para os nosos proxectos polo seu coñecemento, cualidades, preparación e experiencia en cada un dos ámbitos de traballo que desenvolvemos. Cremos xusto que o camiño que comezamos con el o poidamos seguir percorrendo con el. Non queremos deixar pasar a oportunidade de facerlle chegar isto, coa esperanza de que poida reconsiderarse a decisión de impedir que continue con nós a labor que iniciamos en Herbón grazas a el.
O seguinte motivo desta carta é, sen máis, o de comunicarlle que ante a decisión tomada polo goberno da provincia franciscana, de trasladar a actual comunidade a outras casas, nos xurden unha serie de dúbidas e necesidades que precisamos poñer en común nunha reunión con vostede.
No último encontro conxunto que mantivemos o pasado 19 de maio en Herbón comunicounos que coñeceríamos a súa postura antes de facela pública, coas explicacións pertinentes e informándonos de como seguir colaborando. Grazas ao escrito do pasado día 1 de agosto, emitido polo Goberno da Provincia Franciscana de Santiago e asinado conxuntamente por vostede e polo Secretario, Fr. D. Miguel de la Mata, coñecemos o interese que a Provincia Franciscana mantén polas actividades que desenvolvemos en Herbón, xa que nos sinala que se seguirán mantendo segundo os convenios vixentes. Como mostra deste interese, infórmanos tamén de que vostede mesmo será unha das persoas de referencia designadas para o contacto con nós. De aí o noso interese en propoñerlle unha xuntanza de todas as partes, co obxectivo de resolver aquelas dúbidas e preocupacións que compartimos todas as persoas que conformamos o que vimos chamando ‘proxecto Herbón’.
Máis alá da xestión dos convenios e acordos de cada entidade (que de ser necesario trataríamos cada unha de nós por separado en tempo e forma), compartimos unha serie de preocupacións comúns no plano da loxística, do uso da casa, dos dereitos e deberes de cada quen, da responsabilidade dos espazos e dos bens, da relación coas persoas que se nomeen como interlocutores directos... Detectamos que coa nova situación xurden algunhas dúbidas que non tivemos ata agora, con presenza da comunidade na casa, e que consideramos necesario abordar para poder continuar co noso traballo.
En máis dunha ocasión, trasladounos vostede a súa admiración porque fósemos quen de traballar xuntos en Herbón con espíritu colaborativo, compartindo espazos sen maior problema e mesmo realizando actividades conxuntas. O motivo de solicitar que esta reunión sexa con todas as partes é precisamente o de facilitar que isto siga sendo así no futuro. Se compartimos estas preocupacións é probable que cheguemos a acordo tamén nas solucións e que continúen xurdindo sinerxias entre nós, o que seguiría facilitando o noso traballo en Herbón.
Sen máis, quedamos á espera de que poida trasladarnos algunha proposta de data para a reunión que lle solicitamos.
Atentamente,
Asociación Galega de Amigos do Camiño de Santiago
Asociación de nais e pais de persoas con discapacidade intelectual da Comarca do Sar
Instituto de Estudios Irienses
Seminario Galego de Educación para a Paz
Sementar
Viravolta
Fonte: FACEBOOK
Las asociaciones con sede en el convento de Herbón quieren conocer su situación
J.A. / J.C. santiago / la voz / 13 de agosto de 2013
Las seis entidades sociales que comparten base en el Convento Franciscano de Herbón piden a la Provincia Franciscana de Santiago una reunión para aclarar los nuevos términos de uso de la instalación, derechos y deberes, tras la decisión de traslado de los dos monjes que la habitaban.
La Asociación Galega de Amigos do Camiño de Santiago, la Asociación de Nais e Pais de persoas con discapacidade intelectual da Comarca do Sar, el Instituto de Estudios Irienses, el Seminario Galego de Educación para a Paz, Sementar y Viravolta son las seis agrupaciones que quieren explicaciones sobre su destino, a pesar que desde la Orden Franciscana le confirmaron en una reunión previa que se seguirán manteniendo los convenios vigentes con cada una de ellas. Piden por carta al Ministro Provincial, José Antonio Castiñeira, el encuentro en persona para aclarar temas más prácticos referidos a la nueva etapa, como la responsabilidad de cada uno sobre los bienes, o las condiciones de uso del convento, «unha serie de dúbidas que non tivemos ata agora, coa presenza da comunidade na casa», declaran.
Además, coinciden en manifestar su apoyo y agradecimiento a los dos monjes de Herbón que ahora militarán en monasterios de Ponteareas y O Cebreiro, Roberto Freire y Miguel Barreiro. Las firmas no lucrativas resaltan el papel del prior, Roberto Freire, ya que «o seu intenso traballo e bo facer foron claves nos distintos acordos aos que chegamos coa Orde». También consideran que el monje es vital para todos sus proyectos por su conocimiento, cualidades, preparación y experiencia en cada uno de los ámbitos de trabajo que se desenvuelven en Herbón. Aseguran que siempre ha participado activamente, involucrándose al máximo con las diferentes actividades de las asociaciones, desde la de atención a personas discapacitadas a la divulgación cultural e histórica de la Terra de Iria.
Es su última manera de pedir la reconsideración de la decisión de traslado tomada por el gobierno franciscano, aunque no parece que la noticia tenga vuelta atrás.
Mientras tanto, en el pueblo padronés, dividido en dos por las diferentes opiniones y la polémica generada en torno a la decisión del traslado de los hermanos, se sigue esperando también la resolución de la petición de nombrar el histórico monasterio Bien de Interés Cultural gallego.
Fuente: LA VOZ DE GALICIA
Las seis entidades sociales que comparten base en el Convento Franciscano de Herbón piden a la Provincia Franciscana de Santiago una reunión para aclarar los nuevos términos de uso de la instalación, derechos y deberes, tras la decisión de traslado de los dos monjes que la habitaban.
La Asociación Galega de Amigos do Camiño de Santiago, la Asociación de Nais e Pais de persoas con discapacidade intelectual da Comarca do Sar, el Instituto de Estudios Irienses, el Seminario Galego de Educación para a Paz, Sementar y Viravolta son las seis agrupaciones que quieren explicaciones sobre su destino, a pesar que desde la Orden Franciscana le confirmaron en una reunión previa que se seguirán manteniendo los convenios vigentes con cada una de ellas. Piden por carta al Ministro Provincial, José Antonio Castiñeira, el encuentro en persona para aclarar temas más prácticos referidos a la nueva etapa, como la responsabilidad de cada uno sobre los bienes, o las condiciones de uso del convento, «unha serie de dúbidas que non tivemos ata agora, coa presenza da comunidade na casa», declaran.
Además, coinciden en manifestar su apoyo y agradecimiento a los dos monjes de Herbón que ahora militarán en monasterios de Ponteareas y O Cebreiro, Roberto Freire y Miguel Barreiro. Las firmas no lucrativas resaltan el papel del prior, Roberto Freire, ya que «o seu intenso traballo e bo facer foron claves nos distintos acordos aos que chegamos coa Orde». También consideran que el monje es vital para todos sus proyectos por su conocimiento, cualidades, preparación y experiencia en cada uno de los ámbitos de trabajo que se desenvuelven en Herbón. Aseguran que siempre ha participado activamente, involucrándose al máximo con las diferentes actividades de las asociaciones, desde la de atención a personas discapacitadas a la divulgación cultural e histórica de la Terra de Iria.
Es su última manera de pedir la reconsideración de la decisión de traslado tomada por el gobierno franciscano, aunque no parece que la noticia tenga vuelta atrás.
Mientras tanto, en el pueblo padronés, dividido en dos por las diferentes opiniones y la polémica generada en torno a la decisión del traslado de los hermanos, se sigue esperando también la resolución de la petición de nombrar el histórico monasterio Bien de Interés Cultural gallego.
Fuente: LA VOZ DE GALICIA
Preto de 1.200 sinaturas pola permanencia da comunidade franciscana no Convento de Herbón

Frei José Antonio Castiñeira recibiu persoalmente as máis de mil firmas dos veciños
Herbón, 16 de agosto de 2013
Un grupo de veciñas e veciños de Herbón fixéronlle entrega onte (venres) pola tarde ao ministro provincial da Orde Franciscana, frei José Antonio Castiñeira Chouza, das 1.182 sinaturas recollidas na parroquia e arredores ao longo das últimas 2 semanas.
Aproveitando a presenza do ministro provincial en Herbón, trasladáronse ata o convento algunhas das persoas que máis activamente traballaron para acadar os apoios cos que solicitan a permanencia da Comunidade Franciscana en Herbón.
O traballo de recollida de sinaturas iniciouse a raíz de que a finais do mes de xullo a veciñanza coñecera polos medios de comunicación a nova do traslado a outros destinos dos dous franciscanos que habitaban ata entón no convento.
O escrito está asinado na súa maior parte por veciños e veciñas de Herbón, Morono, Cortiñas e tamén das parroquias próximas de Carcacía, Iria e Padrón. Tamén constan entre as entregadas algunhas sinaturas de persoas de concellos limítrofes como Dodro, Pontecesures, Rois ou Valga, de onde acoden habitualmente ao convento moitas persoas que cada ano asisten ás novenas e festividades de Santo Antonio e San Benito.
No XII Encontro Anual de Exalumnos de Herbón que tivo lugar o pasado 3 de agosto, este colectivo decidiu adherirse tamén ao escrito preparado polo veciños, polo que tamén incorpora as firmas dos exalumnos que participaron no encontro.
De seguido reprodúcese o texto íntegro que encabezaba a folla de sinaturas que se empregou para a recollida e que dá conta da petición trasladada esta tarde a frei José Antonio Castiñeiras.
SINATURAS POLA PERMANENCIA DA COMUNIDADE FRANCISCANA NO CONVENTO DE HERBÓN
O convento de Herbón (Padrón) ten máis de 600 anos de historia e a comunidade franciscana que o habitou desde a súa fundación sempre estivo aquí. Salvo en certas etapas da historia nas que a súa presenza se interrompeu por distintas causas, e non por vontade da comunidade, é a primeira vez que os veciños e veciñas de Herbón, e das parroquias e concellos da contorna, asistimos a un feito insólito: a comunidade franciscana marcha de Herbón e abandona esta casa.
Se o convento de Herbón segue en pé despois de séculos de historia é tamén porque a veciñanza soubo mantelo vivo e porque a comunidade franciscana sempre o habitou e o resgardou tamén para o pobo. Pero o que máis nos preocupa ás persoas que abaixo asinamos non é tanto o abandono presencial do edificio como que se deixa de atender o traballo pastoral, social, cultural, educativo... que historicamente caracterizou esta casa. É que se deixa de atender ás persoas.
Hoxe en Padrón e noutros lugares da comarca varias xeracións vivas lembran que o convento de Herbón foi lugar onde ir a procurar non só axuda espiritual, tamén moitas veces educación, pan, resgardo, tranquilidade, traballo, apoio, amizade... estas necesidades cremos que non poden seguir atendéndose igual a 30 quilómetros de distancia.
Nestes últimos anos fíxose un traballo que o que fai e dignificar a xente e conseguir que a cidadanía valore o máis importante na realización de calquera intervención sociocultural que é a presenza física de persoas que están ao carón e atenden as súas inquedanzas, problemáticas… e lle axudan
a conseguir resolvelas dende a normalidade e a proximidade. Unha intervención baseada no contacto diario, na procura de solucións conxuntas, na titorización e na supervisión de cada problemática, na dignificación e valoración dos traballos e na mellora da autoestima das persoas.
A intervención social que se vén realizando no convento de Herbón dende sempre, pero máis concretamente neste últimos anos, é unha intervención humanística global, onde o que prima son as persoas ante calquera cuestión. Dito queda, que este é un dos aspectos máis importantes que dende a orden franciscana se leva realizando dende sempre. Por iso, creemos que é imprescindible que a comunidade franciscana siga facendo esta labor nesta parroquia e nas parroquias lindeiras.
Por iso e porque entendemos que a orde, agora máis que nunca, debe seguir sendo fiel aos seus principios.
“Os irmáns, seguidores de San Francisco, están obrigados a levar unha vida radicalmente evanxélica, é dicir: en espírito de oración e devoción e en comuñón fraterna; a dar testemuña de penitencia e minoridade; e, abrazando na caridade a todos os homes, a anunciar o Evanxeo ao mundo enteiro, a predicar con obras a reconciliación e a xustiza e a mostrar un sentido de respecto cara a creación" (CC.GG art.1)
Para seguir mantendo esa comuñón fraterna co pobo é necesario vivir nel e con el, acompañalo... manter as portas abertas. Isto é o que pedimos coa nosa sinatura: que a orde franciscana, fiel ás súas regras, manteña a súa presenza física na casa de Herbón e continúe o traballo que leva séculos desenvolvendo nestas terras.
El pleno de Padrón insta a la Xunta a resolver el expediente BIC de Herbón
También acuerda pedir a la comunidad franciscana que no deje el monasterio

Adro da igrexa do convento (Foto M. Ares)
Uxía López Padrón / La Voz 08 de septiembre de 2013
El último pleno ordinario del Concello de Padrón acordó dirigirse a la comunidad franciscana para que reconsidere su decisión de dejar el convento de Herbón, tras confirmar la marcha de los dos frailes que en los últimos tiempos residían en este monasterio, el prior Roberto Freire y Miguel Ángel Barreiro.
También decidió que se hable con la comunidad franciscana para que las seis asociaciones que tienen vinculación con el convento puedan seguir manteniéndola. Por último, el pleno del Concello acordó dirigirse a la Xunta para que, «coa máxima celeridade posible, proceda á resolución, nun sentido ou noutro, do expediente» de declaración de Bien de Interés Cultural (BIC) para el monasterio. A este respecto, fuentes de la Consellería de Cultura confirmaron que «estamos traballando nelo» y que «o expediente se resolverá proximamente».
El acuerdo plenario de Padrón viene de la mano del grupo independiente, que fue el que presentó una moción en defensa de la permanencia de la actividad del convento de Herbón y también de la declaración de este espacio como Bien de Interés Cultural, que este partido considera «tan necesaria e prioritaria para a pervivencia do edificio e a súa futura restauración e conservación», con la solicitud de ayudas para su rehabilitación, en palabras del edil independiente Eloy Rodríguez.
Este concejal expuso «claramente» a la corporación política padronesa que «nin a Lei de Patrimonio Cultural de Galicia nin a Lei de Patrimonio Histórico Español din en ningures que non se poidan construír invernadoiros no entorno do convento se se declarase BIC».
Asimismo, dice que «desmontei coa normativa que se poidan poñer trabas aos cultivos dos agricultores de Herbón nin aos veciños para construir, reparar ou modificar os seus inmobles, mais aló dos que nestes momentos teñen os que están na zona de protección integral ou de respecto da igrexa de Santa María de Herbón, afectadas por un plan especial de conservación dende o ano 1994». «Tralos correspondentes permisos sectoriais da Dirección Xeral de Patrimonio e a posterior licenza do Concello -añade el concejal padronés-, os veciños de Herbón puideron construír, reparar e rehabilitar vivendas, cubertos e outras construcións, plantar calquera produto hortícola sen problema algún durante estes últimos 29 anos».
La moción aprobada por el pleno pone de manifiesto la importancia de que el convento de Herbón mantenga su actividad y, en concreto, la de las asociaciones con vinculación al edificio: el Seminario Galego de Educación para a Paz; la Asociación Galega de Amigos do Camiño de Santiago; Sementar; la Asociación de Pais e Nais de Persoas con Discapacidade Intelectual da Comarca do Sar (Amipa), Viravolta y el Instituto de Estudios Irienses.
En cuanto a la declaración de Bien de Interés Cultural, la solicitud tiene fecha de julio del 2011 aunque hasta finales de octubre de ese mismo año el Diario Oficial de Galicia no publicó el anuncio de la apertura del expediente, que está pendiente de resolver por la Consellería de Cultura, que trabaja para tomar una decisión «canto antes».
Fuente: LA VOZ DE GALICIA
El último pleno ordinario del Concello de Padrón acordó dirigirse a la comunidad franciscana para que reconsidere su decisión de dejar el convento de Herbón, tras confirmar la marcha de los dos frailes que en los últimos tiempos residían en este monasterio, el prior Roberto Freire y Miguel Ángel Barreiro.
También decidió que se hable con la comunidad franciscana para que las seis asociaciones que tienen vinculación con el convento puedan seguir manteniéndola. Por último, el pleno del Concello acordó dirigirse a la Xunta para que, «coa máxima celeridade posible, proceda á resolución, nun sentido ou noutro, do expediente» de declaración de Bien de Interés Cultural (BIC) para el monasterio. A este respecto, fuentes de la Consellería de Cultura confirmaron que «estamos traballando nelo» y que «o expediente se resolverá proximamente».
El acuerdo plenario de Padrón viene de la mano del grupo independiente, que fue el que presentó una moción en defensa de la permanencia de la actividad del convento de Herbón y también de la declaración de este espacio como Bien de Interés Cultural, que este partido considera «tan necesaria e prioritaria para a pervivencia do edificio e a súa futura restauración e conservación», con la solicitud de ayudas para su rehabilitación, en palabras del edil independiente Eloy Rodríguez.
Este concejal expuso «claramente» a la corporación política padronesa que «nin a Lei de Patrimonio Cultural de Galicia nin a Lei de Patrimonio Histórico Español din en ningures que non se poidan construír invernadoiros no entorno do convento se se declarase BIC».
Asimismo, dice que «desmontei coa normativa que se poidan poñer trabas aos cultivos dos agricultores de Herbón nin aos veciños para construir, reparar ou modificar os seus inmobles, mais aló dos que nestes momentos teñen os que están na zona de protección integral ou de respecto da igrexa de Santa María de Herbón, afectadas por un plan especial de conservación dende o ano 1994». «Tralos correspondentes permisos sectoriais da Dirección Xeral de Patrimonio e a posterior licenza do Concello -añade el concejal padronés-, os veciños de Herbón puideron construír, reparar e rehabilitar vivendas, cubertos e outras construcións, plantar calquera produto hortícola sen problema algún durante estes últimos 29 anos».
La moción aprobada por el pleno pone de manifiesto la importancia de que el convento de Herbón mantenga su actividad y, en concreto, la de las asociaciones con vinculación al edificio: el Seminario Galego de Educación para a Paz; la Asociación Galega de Amigos do Camiño de Santiago; Sementar; la Asociación de Pais e Nais de Persoas con Discapacidade Intelectual da Comarca do Sar (Amipa), Viravolta y el Instituto de Estudios Irienses.
En cuanto a la declaración de Bien de Interés Cultural, la solicitud tiene fecha de julio del 2011 aunque hasta finales de octubre de ese mismo año el Diario Oficial de Galicia no publicó el anuncio de la apertura del expediente, que está pendiente de resolver por la Consellería de Cultura, que trabaja para tomar una decisión «canto antes».
Fuente: LA VOZ DE GALICIA
O Consello da Xunta de Galicia declara Ben de Interese Cultural (BIC) o Convento de Herbón (12/09/2013)
Paz e ben, de interese cultural, para Herbón

O convento de Herbón foi declarado Ben de Interese Cultural pola Xunta de Galicia
Por Manuel Dios
Para quen seguira con atención o longo proceso administrativo e social que levou, finalmente, a que o Consello da Xunta de Galicia de onte, 12 de setembro de 2013, declarase Ben de Interese Cultural (BIC) o convento franciscano de San Antonio de Herbón, en Padrón, o sucedido non ten dúbida ningunha. Nesta película, con exceso de metraxe, os protagonistas e os antagonistas quedaron ben retratados porque, como di a sabedoría popular, o tempo pon sempre a cada quen no seu lugar. Con todo, non estaría de máis, agora, coa satisfacción que dá o comprobar que si se pode, lembrar algunhas cuestións.
Nos primeiros momentos, alcalde, patrimonio, entidades sociais, orde franciscana, estaban de acordo, mesmo entusiasmados coa petición. Facíase imprescindible, era unha das condicións que poñía o Ministerio de Fomento para acceder á financiación con cargo ó 1% cultural. Abrimos unha negociación con Fomento, cando o presidía Xosé Blanco. Federico Mayor Zaragoza e mais eu estivemos en Madrid no despacho de Fernando Puig de la Bellacasa Aguirre defendendo o proxecto de restauración de máis de 1000 metros cadrados dun dos edificios do convento, moi deteriorado, para facer nel un Centro Internacional pola Paz, o que chamamos Lar da Paz. A acollida foi moi favorable. Mesmo el persoalmente visitou o convento. O apoio, en Patrimonio da Xunta de Galicia, foi tamén entusiasta. Pedro de Llano fixo un proxecto arquitectónico de restauración magnífico. E o alcalde, Fernández Angueira, daquela, non tiña problema ningún.
Tiñamos conseguida unha axuda de nada menos que de 700.000€ con cargo ó 1% cultural. Con tres condicións: iniciar a tramitación do BIC, aceptada por Patrimonio sen problema ningún. A intermediación dunha entidade pública entre a orde franciscana e o Seminario Galego de Educación para a Paz, o Concello ou a universidade e, por último, que a cesión dos espazos fose por un período de 50 anos. O noso convenio en vigor o é por 20 anos renovables. E entón empezaron as dificultades.
Algúns veciños, poderosos e influíntes no Concello de Padrón, en vista de que o proceso avanzaba positivamente, empezaron a ver problemas onde non os había, especialmente, porque o informe de Patrimonio establecía un perímetro, non solicitado, de protección especial arredor da muralla do convento. Presionaron o alcalde. E este, en vez de impoñer cordura e responsabilidade, cedeu. Convocou unha asemblea veciñal, convidou e excluíu a quen quixo, axitou as augas, alarmou aínda máis, recolleu sinaturas e mesmo promoveu unhas alegacións a sabendas de que estaban fora de prazo. A parroquia fracturouse. As presións foron a máis. E as ameazas. Sobre todo contra do Prior Roberto Freire e as mulleres da asociación Sementar. Insultos, chamadas telefónicas, avisos, envelenamento de Alma, a cadela do convento, infamias, panfletos, declaracións en prensa (ver hemeroteca), inxurias, mesmo desde o púlpito, desprestixio persoal... e, ademais, presión política interna, dentro do PP para paralizar o BIC, en Patrimonio, na Comisión Provincial, na Orde Franciscana, en todas partes, o alcalde non paraba. A quen o escoitaba dicíalle que tiña dous grandes obxectivos, paralizar o BIC e sacar a Roberto Freire de Herbón. Houbo silencios elocuentes.
Onde antes había acordo foise abrindo paso o desacordo. En Patrimonio, na Orde Franciscana, no Concello... dous anos de tirapuxas. División, conflitividade social, alarma, declaracións en prensa... todo valía para xustificar a paralización do BIC. E así estivemos ata que rematou o prazo sen que Patrimonio decidira. O anterior Director Xeral, coas eleccións autonómicas ás portas, non quixo mollarse. A nova directora xeral, María del Carmen Martínez Insua, tomou o touro polos cornos e decidiu, cunha profesionalidade que a honra, aplicar o procedemento administrativo, impoñer a legalidade, manter o informe favorable e propor a concesión do BIC ó Consello da Xunta. Parabéns a ela e a todos os funcionarios que se mantiveron firmes e non cederon ás presións. Noraboa e recoñecemento. E as máis de 1000 sinaturas recollidas, en Padrón e na rede, entregadas ó Provincial franciscano, Pai Castiñeira.
Con todo, non conceder o BIC a Herbón sería un escándalo. Os recursos xa estaban anunciados, sobre a base do voto particular de Carlos Amoedo, representante da Universidade de A Coruña na Comisión Provincial de Patrimonio, vaia papelón fixeron. Non hai precedentes, que eu coñeza, dunha solicitude tramitada en tempo e forma, con todos os informes técnicos favorables, que fose finalmente desestimada con alegacións en contra fóra de prazo.
A nota do Consello da Xunta quere ser condescendente co alcalde, do seu mesmo partido, a quen alguén deu varios toques. Se tivese algo de dignidade, tería que marchar. Resaltar que o BIC será compatible coa actividade agraria é unha obviedade, estaba na solicitude. Calquera pode velo. Como calquera pode ver as alegacións de Fernández Angueira, que aínda fora de prazo, foron desestimadas.
A satisfacción, en calquera caso, non é completa. Roberto Freire, prior de Herbón, máximo defensor do BIC e da continuidade dos proxectos sociais, non estará alí para xestionalo
A satisfacción, en calquera caso, non é completa. Roberto Freire, prior de Herbón, máximo defensor do BIC e da continuidade dos proxectos sociais, non estará alí para xestionalo, como el quería, como desexamos todas as entidades que compartimos espazos no convento. Alma, a cadela envelenada, tampouco.
Con tanta presión e tensión, a subvención de Fomento perdeuse. Os franciscanos non quixeron ampliar o prazo de cesión a 50 anos. Unha mágoa. E hoxe, en Herbón, xa non hai frades, non existe unha comunidade franciscana estable. Por iso a satisfacción pola declaración do BIC non é completa. Mesmo cando o Papa Francisco proclama que os conventos franciscanos non poden ser para facer diñeiro e negocio, con hoteis, restaurantes ou residencias de luxo, senón para poñelos ó servizo da sociedade, dos refuxiados, dos empobrecidos, dos perseguidos, dos máis necesitados.
Roberto Freire, se alguén non o remedia, mirará cun sorriso desde a lonxanía e a frialdade do Cebreiro, e soñará con volver, outra vez, ó Herbón que tanto quere.
Fonte: PRAZA PÚBLICA
Para quen seguira con atención o longo proceso administrativo e social que levou, finalmente, a que o Consello da Xunta de Galicia de onte, 12 de setembro de 2013, declarase Ben de Interese Cultural (BIC) o convento franciscano de San Antonio de Herbón, en Padrón, o sucedido non ten dúbida ningunha. Nesta película, con exceso de metraxe, os protagonistas e os antagonistas quedaron ben retratados porque, como di a sabedoría popular, o tempo pon sempre a cada quen no seu lugar. Con todo, non estaría de máis, agora, coa satisfacción que dá o comprobar que si se pode, lembrar algunhas cuestións.
Nos primeiros momentos, alcalde, patrimonio, entidades sociais, orde franciscana, estaban de acordo, mesmo entusiasmados coa petición. Facíase imprescindible, era unha das condicións que poñía o Ministerio de Fomento para acceder á financiación con cargo ó 1% cultural. Abrimos unha negociación con Fomento, cando o presidía Xosé Blanco. Federico Mayor Zaragoza e mais eu estivemos en Madrid no despacho de Fernando Puig de la Bellacasa Aguirre defendendo o proxecto de restauración de máis de 1000 metros cadrados dun dos edificios do convento, moi deteriorado, para facer nel un Centro Internacional pola Paz, o que chamamos Lar da Paz. A acollida foi moi favorable. Mesmo el persoalmente visitou o convento. O apoio, en Patrimonio da Xunta de Galicia, foi tamén entusiasta. Pedro de Llano fixo un proxecto arquitectónico de restauración magnífico. E o alcalde, Fernández Angueira, daquela, non tiña problema ningún.
Tiñamos conseguida unha axuda de nada menos que de 700.000€ con cargo ó 1% cultural. Con tres condicións: iniciar a tramitación do BIC, aceptada por Patrimonio sen problema ningún. A intermediación dunha entidade pública entre a orde franciscana e o Seminario Galego de Educación para a Paz, o Concello ou a universidade e, por último, que a cesión dos espazos fose por un período de 50 anos. O noso convenio en vigor o é por 20 anos renovables. E entón empezaron as dificultades.
Algúns veciños, poderosos e influíntes no Concello de Padrón, en vista de que o proceso avanzaba positivamente, empezaron a ver problemas onde non os había, especialmente, porque o informe de Patrimonio establecía un perímetro, non solicitado, de protección especial arredor da muralla do convento. Presionaron o alcalde. E este, en vez de impoñer cordura e responsabilidade, cedeu. Convocou unha asemblea veciñal, convidou e excluíu a quen quixo, axitou as augas, alarmou aínda máis, recolleu sinaturas e mesmo promoveu unhas alegacións a sabendas de que estaban fora de prazo. A parroquia fracturouse. As presións foron a máis. E as ameazas. Sobre todo contra do Prior Roberto Freire e as mulleres da asociación Sementar. Insultos, chamadas telefónicas, avisos, envelenamento de Alma, a cadela do convento, infamias, panfletos, declaracións en prensa (ver hemeroteca), inxurias, mesmo desde o púlpito, desprestixio persoal... e, ademais, presión política interna, dentro do PP para paralizar o BIC, en Patrimonio, na Comisión Provincial, na Orde Franciscana, en todas partes, o alcalde non paraba. A quen o escoitaba dicíalle que tiña dous grandes obxectivos, paralizar o BIC e sacar a Roberto Freire de Herbón. Houbo silencios elocuentes.
Onde antes había acordo foise abrindo paso o desacordo. En Patrimonio, na Orde Franciscana, no Concello... dous anos de tirapuxas. División, conflitividade social, alarma, declaracións en prensa... todo valía para xustificar a paralización do BIC. E así estivemos ata que rematou o prazo sen que Patrimonio decidira. O anterior Director Xeral, coas eleccións autonómicas ás portas, non quixo mollarse. A nova directora xeral, María del Carmen Martínez Insua, tomou o touro polos cornos e decidiu, cunha profesionalidade que a honra, aplicar o procedemento administrativo, impoñer a legalidade, manter o informe favorable e propor a concesión do BIC ó Consello da Xunta. Parabéns a ela e a todos os funcionarios que se mantiveron firmes e non cederon ás presións. Noraboa e recoñecemento. E as máis de 1000 sinaturas recollidas, en Padrón e na rede, entregadas ó Provincial franciscano, Pai Castiñeira.
Con todo, non conceder o BIC a Herbón sería un escándalo. Os recursos xa estaban anunciados, sobre a base do voto particular de Carlos Amoedo, representante da Universidade de A Coruña na Comisión Provincial de Patrimonio, vaia papelón fixeron. Non hai precedentes, que eu coñeza, dunha solicitude tramitada en tempo e forma, con todos os informes técnicos favorables, que fose finalmente desestimada con alegacións en contra fóra de prazo.
A nota do Consello da Xunta quere ser condescendente co alcalde, do seu mesmo partido, a quen alguén deu varios toques. Se tivese algo de dignidade, tería que marchar. Resaltar que o BIC será compatible coa actividade agraria é unha obviedade, estaba na solicitude. Calquera pode velo. Como calquera pode ver as alegacións de Fernández Angueira, que aínda fora de prazo, foron desestimadas.
A satisfacción, en calquera caso, non é completa. Roberto Freire, prior de Herbón, máximo defensor do BIC e da continuidade dos proxectos sociais, non estará alí para xestionalo
A satisfacción, en calquera caso, non é completa. Roberto Freire, prior de Herbón, máximo defensor do BIC e da continuidade dos proxectos sociais, non estará alí para xestionalo, como el quería, como desexamos todas as entidades que compartimos espazos no convento. Alma, a cadela envelenada, tampouco.
Con tanta presión e tensión, a subvención de Fomento perdeuse. Os franciscanos non quixeron ampliar o prazo de cesión a 50 anos. Unha mágoa. E hoxe, en Herbón, xa non hai frades, non existe unha comunidade franciscana estable. Por iso a satisfacción pola declaración do BIC non é completa. Mesmo cando o Papa Francisco proclama que os conventos franciscanos non poden ser para facer diñeiro e negocio, con hoteis, restaurantes ou residencias de luxo, senón para poñelos ó servizo da sociedade, dos refuxiados, dos empobrecidos, dos perseguidos, dos máis necesitados.
Roberto Freire, se alguén non o remedia, mirará cun sorriso desde a lonxanía e a frialdade do Cebreiro, e soñará con volver, outra vez, ó Herbón que tanto quere.
Fonte: PRAZA PÚBLICA
El BIC del convento «dalle máis nome
a Herbón e ao pemento»
Ahora todo el mundo habla bien de la máxima protección del edificio

El pimiento constituye la principal fuente de ingresos para los vecinos de Herbón (Foto M. ARES)
UXÍA LÓPEZ
Padrón / LA VOZ 14 de septiembre de 2013
Compatibilizar la protección del convento de Herbón y su entorno con el respeto a la economía agraria local. Es lo que contempla la declaración del monasterio franciscano como Ben de Interese Cultural en la categoría de monumento, que está en la línea de «dar resposta a unha demanda histórica» (la de proteger el edificio, el espacio amurallado y la carballeira anexa, un conjunto arquitectónico, histórico y cultural del sigloXIV) «harmonizándoa coas peticións da comunidade veciñal de respecto» a las plantaciones de pimientos.
Y parece que la resolución de la Xunta ha convencido en Herbón, al menos de puertas para fuera y a la hora de realizar declaraciones públicas, a la vista del sondeo realizado ayer entre varios productores pertenecientes no solo a las dos sociedades agrarias que más agrupan, A Pementeira y Pimerbón, sino también otros a título individual.
La unanimidad de opiniones positivas es tal que parece que en su día no hubiera discrepancias sobre este tema. Así, todos coincidieron en señalar públicamente que la declaración BIC «é boa para Herbón».
Serafín Miguéns, de Pimerbón, fue más allá y aseguró que la declaración «debe servir para unir aos veciños, sen rancores e sen culpas», para lo que habló incluso de celebrar «unha pequena reunión e aplacar os ánimos». Deseó que el decreto de la Xunta lleve la calma a la parroquia porque está convencido de que «non lle vai afectar a ningún produtor».
«Co BIC, Herbón vai ter máis nome, vai ser máis coñecido e por tanto tamén o pemento de Herbón». La declaración, añadió Serafín Miguéns, «dalle vida aos produtores novos, aos que veñen detrás, porque Herbón será máis coñecido xa que normalmente fálase do pemento de Padrón e non de Herbón».
También se refirió al papel que jugó el convento franciscano en la vida de la parroquia y se mostró convencido de que «virán frades novos para aquí e iso é bo porque sempre axudaron aos veciños».
Bombas de celebración
Así lo ve otro productor que, sin pertenecer a una sociedad agraria ni a otra aunque si está acogido a la Denominación de Origen Protegida, habla a nivel individual de que le dan ganas de «ir buscar media ducia de bombas e botalas».
«Os da miña idade, todos nos criamos no convento. E de nenos, cando iamos poñer pementos nas leira arredor do convento e tiñamos fame sempre nos mandaban xunto aos frades e saiamos todos cun bocadillo na man», recuerda. «Moita da xuventude de hoxe sabe ler gracias a escola de noite que poñían os frades, e sen cobrar nada», cuenta.
«Nunca debeu pasar o que pasou, deberon vir os técnicos de Patrimonio a explicar o que supoñía a declaración BIC para que ninguén saíra prexudicado», concluye este vecino.
Fuente: LA VOZ DE GALICIA
Padrón / LA VOZ 14 de septiembre de 2013
Compatibilizar la protección del convento de Herbón y su entorno con el respeto a la economía agraria local. Es lo que contempla la declaración del monasterio franciscano como Ben de Interese Cultural en la categoría de monumento, que está en la línea de «dar resposta a unha demanda histórica» (la de proteger el edificio, el espacio amurallado y la carballeira anexa, un conjunto arquitectónico, histórico y cultural del sigloXIV) «harmonizándoa coas peticións da comunidade veciñal de respecto» a las plantaciones de pimientos.
Y parece que la resolución de la Xunta ha convencido en Herbón, al menos de puertas para fuera y a la hora de realizar declaraciones públicas, a la vista del sondeo realizado ayer entre varios productores pertenecientes no solo a las dos sociedades agrarias que más agrupan, A Pementeira y Pimerbón, sino también otros a título individual.
La unanimidad de opiniones positivas es tal que parece que en su día no hubiera discrepancias sobre este tema. Así, todos coincidieron en señalar públicamente que la declaración BIC «é boa para Herbón».
Serafín Miguéns, de Pimerbón, fue más allá y aseguró que la declaración «debe servir para unir aos veciños, sen rancores e sen culpas», para lo que habló incluso de celebrar «unha pequena reunión e aplacar os ánimos». Deseó que el decreto de la Xunta lleve la calma a la parroquia porque está convencido de que «non lle vai afectar a ningún produtor».
«Co BIC, Herbón vai ter máis nome, vai ser máis coñecido e por tanto tamén o pemento de Herbón». La declaración, añadió Serafín Miguéns, «dalle vida aos produtores novos, aos que veñen detrás, porque Herbón será máis coñecido xa que normalmente fálase do pemento de Padrón e non de Herbón».
También se refirió al papel que jugó el convento franciscano en la vida de la parroquia y se mostró convencido de que «virán frades novos para aquí e iso é bo porque sempre axudaron aos veciños».
Bombas de celebración
Así lo ve otro productor que, sin pertenecer a una sociedad agraria ni a otra aunque si está acogido a la Denominación de Origen Protegida, habla a nivel individual de que le dan ganas de «ir buscar media ducia de bombas e botalas».
«Os da miña idade, todos nos criamos no convento. E de nenos, cando iamos poñer pementos nas leira arredor do convento e tiñamos fame sempre nos mandaban xunto aos frades e saiamos todos cun bocadillo na man», recuerda. «Moita da xuventude de hoxe sabe ler gracias a escola de noite que poñían os frades, e sen cobrar nada», cuenta.
«Nunca debeu pasar o que pasou, deberon vir os técnicos de Patrimonio a explicar o que supoñía a declaración BIC para que ninguén saíra prexudicado», concluye este vecino.
Fuente: LA VOZ DE GALICIA
El convento de Herbón ya tiene la categoría de Ben de Interese Cultural
La Xunta publica el decreto, que recoge el perímetro del área de protección

UXÍA LÓPEZ Padrón / LAVOZ 29 de septiembre de 2013
Con la publicación en el Diario Oficial de Galicia (DOG) el pasado miércoles del decreto de la Xunta por el que se declara el monasterio franciscano de Herbón Ben de Interés Cultural (BIC), en la categoría de monumento, las dependencias formadas por la iglesia, convento y arquitecturas añadidas (colegio de misioneros, noviciado y seminario) junto con el jardín, huertas y muralla del recinto cuentan ya con la máxima protección.
El anuncio hace oficial el decreto aprobado el día 12 por el Consello da Xunta, a propuesta de la Consellería de Cultura y con los informes favorables de la Universidade de Santiago y del Consello da Cultura Galega.
La declaración BIC hace compatible la máxima protección para todo el recinto conventual con la actividad agraria en la zona de afectación, en la que se permite la instalación de invernaderos para uso agrícola y, por tanto, el modo de vida de la mayor parte de los vecinos de Herbón, el cultivo del pimiento.
En cuanto a la zona de protección, incluye «aqueles lugares directamente visualizados dende o propio ben que posúen valemento patrimonial, calquera que sexa a súa natureza». Ello supone extender la protección al otro lado del río ya que, en ambas orillas, existe una «notoria presencia de bosque autóctono tradicional».
Por otro lado, la proximidad entre la iglesia parroquial de Herbón y el convento llevó a la Xunta a ampliar hacia el norte el ámbito inicialmente considerado, «por tratarse dun contorno moi degradado que debe ser obxeto de control». En esta línea, el contorno de protección incluye parte del núcleo rural de Herbón, «pola conexión directa que ten con ámbolos dous inmobles». El perímetro del bien de interés cultural y de la zona de protección viene marcado en el anuncio del DOG por las referencias catastrales de las parcelas. Las entidades que tienen convenios firmados con el convento tienen previsto realizar la próxima semana una valoración conjunta de la declaración BIC.
Fuente: LA VOZ DE GALICIA
Con la publicación en el Diario Oficial de Galicia (DOG) el pasado miércoles del decreto de la Xunta por el que se declara el monasterio franciscano de Herbón Ben de Interés Cultural (BIC), en la categoría de monumento, las dependencias formadas por la iglesia, convento y arquitecturas añadidas (colegio de misioneros, noviciado y seminario) junto con el jardín, huertas y muralla del recinto cuentan ya con la máxima protección.
El anuncio hace oficial el decreto aprobado el día 12 por el Consello da Xunta, a propuesta de la Consellería de Cultura y con los informes favorables de la Universidade de Santiago y del Consello da Cultura Galega.
La declaración BIC hace compatible la máxima protección para todo el recinto conventual con la actividad agraria en la zona de afectación, en la que se permite la instalación de invernaderos para uso agrícola y, por tanto, el modo de vida de la mayor parte de los vecinos de Herbón, el cultivo del pimiento.
En cuanto a la zona de protección, incluye «aqueles lugares directamente visualizados dende o propio ben que posúen valemento patrimonial, calquera que sexa a súa natureza». Ello supone extender la protección al otro lado del río ya que, en ambas orillas, existe una «notoria presencia de bosque autóctono tradicional».
Por otro lado, la proximidad entre la iglesia parroquial de Herbón y el convento llevó a la Xunta a ampliar hacia el norte el ámbito inicialmente considerado, «por tratarse dun contorno moi degradado que debe ser obxeto de control». En esta línea, el contorno de protección incluye parte del núcleo rural de Herbón, «pola conexión directa que ten con ámbolos dous inmobles». El perímetro del bien de interés cultural y de la zona de protección viene marcado en el anuncio del DOG por las referencias catastrales de las parcelas. Las entidades que tienen convenios firmados con el convento tienen previsto realizar la próxima semana una valoración conjunta de la declaración BIC.
Fuente: LA VOZ DE GALICIA
La Orden Franciscana celebra el BIC del convento de Herbón
El provincial hace autocrítica por no apoyar al exprior del monasterio

UXÍA LÓPEZ PADRÓN / LAVOZ 05 de octubre de 2013
Coincidiendo con el día de San Francisco de Asís, que se celebró ayer, las entidades solicitantes de la declaración de Ben de Interese Cultural (BIC) para el convento de Herbón comparecieron en el monasterio para hacer una valoración conjunta de la concesión de tal categoría al monumento de Padrón. Así, representantes de la Orden Franciscana, del Seminario Galego de Educación para a Paz y de la Asociación Galega de Amigos do Camiño de Santiago, que hablaron en nombre de la otra entidad solicitante, Viravolta, se «congratularon» de que el convento fuera declarado BIC en la categoría de monumento.
Pero la intervención en el acto del provincial franciscano de Santiago, José Antonio Castiñeira, valió además para hacer «autocrítica» sobre el posicionamiento que mantuvo la Orden en los dos años de tramitación de la solicitud de declaración y, en este sentido, reconoció que «tardamos en reaccionar» y «no adoptamos en el momento justo y oportuno las medidas de apoyo a nuestro hermano» Roberto Freire Hernando, hasta hace poco prior de Herbón, y al que calificó de «impulsor y alma máter de nuestros intereses para la consecución de la declaración BIC».
Así, el provincial franciscano no dudó en asegurar que estaba «usurpando el lugar» que en el acto de ayer le correspondía a Roberto Freire, actualmente destinado en O Cebreiro, y que considera que fue el que más «ha sufrido de manera directa el acoso social por el rechazo a la declaración BIC y también el rechazo personal», con insultos y amenazas por un sector de la ciudadanía de Herbón y de Padrón.
José Antonio Castiñeira quiso dejar muy claro que el traslado de Freire «no ha obedecido nunca a presiones externas y mucho menos a una especie de castigo por parte del gobierno provincial». Su cambio de destino obedece, según dijo el provincial, a «razones internas» de la Orden.
Sobre ese traslado en días previos a que se hiciera público el decreto por el que se declaró BIC el convento, Castiñeiras aseguró que la Orden pecó de «ingenua y de tontos» porque no supo prever que «se utilizaría como un arma arrojadiza contra nuestro hermano y, de rebote, contra la orden».
Desde Santiago
En cuanto al cambio de destino de los dos últimos frailes que residían en el monasterio de Herbón, el superior de Santiago explicó que «intentaremos una gestión a las necesidades de la casa desde Santiago y pienso que, por el momento, no va mal». La Orden ha nombrado dos religiosos de enlace entre la comunidad y las entidades con sede o actividad en el convento y uno de ellos es el propio Castiñeiras.
Este aseguró ayer que la Provincia franciscana «se resiste a hacer un cierre definitivo del convento de Herbón» y habló de los traslados como un «cambio de estructura que esperemos que funcione de la mejor manera». «Ojalá algún día retornemos para tener una presencia habitual en Herbón», dijo.
Asimismo, ratificó el compromiso de la Orden de mantener los convenios firmados con distintas entidades y, respecto del exprior, pidió que se «reconozca su trabajo y se restaure su nombre y fama». A este respecto, agradeció todas las llamadas, correos, mensajes y firmas de vecinos de Herbón, Padrón y de otros puntos apoyando la declaración BIC pero también para que «no se abandonara la presencia franciscana en Herbón».
FUENTE: LAVOZ
Coincidiendo con el día de San Francisco de Asís, que se celebró ayer, las entidades solicitantes de la declaración de Ben de Interese Cultural (BIC) para el convento de Herbón comparecieron en el monasterio para hacer una valoración conjunta de la concesión de tal categoría al monumento de Padrón. Así, representantes de la Orden Franciscana, del Seminario Galego de Educación para a Paz y de la Asociación Galega de Amigos do Camiño de Santiago, que hablaron en nombre de la otra entidad solicitante, Viravolta, se «congratularon» de que el convento fuera declarado BIC en la categoría de monumento.
Pero la intervención en el acto del provincial franciscano de Santiago, José Antonio Castiñeira, valió además para hacer «autocrítica» sobre el posicionamiento que mantuvo la Orden en los dos años de tramitación de la solicitud de declaración y, en este sentido, reconoció que «tardamos en reaccionar» y «no adoptamos en el momento justo y oportuno las medidas de apoyo a nuestro hermano» Roberto Freire Hernando, hasta hace poco prior de Herbón, y al que calificó de «impulsor y alma máter de nuestros intereses para la consecución de la declaración BIC».
Así, el provincial franciscano no dudó en asegurar que estaba «usurpando el lugar» que en el acto de ayer le correspondía a Roberto Freire, actualmente destinado en O Cebreiro, y que considera que fue el que más «ha sufrido de manera directa el acoso social por el rechazo a la declaración BIC y también el rechazo personal», con insultos y amenazas por un sector de la ciudadanía de Herbón y de Padrón.
José Antonio Castiñeira quiso dejar muy claro que el traslado de Freire «no ha obedecido nunca a presiones externas y mucho menos a una especie de castigo por parte del gobierno provincial». Su cambio de destino obedece, según dijo el provincial, a «razones internas» de la Orden.
Sobre ese traslado en días previos a que se hiciera público el decreto por el que se declaró BIC el convento, Castiñeiras aseguró que la Orden pecó de «ingenua y de tontos» porque no supo prever que «se utilizaría como un arma arrojadiza contra nuestro hermano y, de rebote, contra la orden».
Desde Santiago
En cuanto al cambio de destino de los dos últimos frailes que residían en el monasterio de Herbón, el superior de Santiago explicó que «intentaremos una gestión a las necesidades de la casa desde Santiago y pienso que, por el momento, no va mal». La Orden ha nombrado dos religiosos de enlace entre la comunidad y las entidades con sede o actividad en el convento y uno de ellos es el propio Castiñeiras.
Este aseguró ayer que la Provincia franciscana «se resiste a hacer un cierre definitivo del convento de Herbón» y habló de los traslados como un «cambio de estructura que esperemos que funcione de la mejor manera». «Ojalá algún día retornemos para tener una presencia habitual en Herbón», dijo.
Asimismo, ratificó el compromiso de la Orden de mantener los convenios firmados con distintas entidades y, respecto del exprior, pidió que se «reconozca su trabajo y se restaure su nombre y fama». A este respecto, agradeció todas las llamadas, correos, mensajes y firmas de vecinos de Herbón, Padrón y de otros puntos apoyando la declaración BIC pero también para que «no se abandonara la presencia franciscana en Herbón».
FUENTE: LAVOZ
{ CRUCE DE CAMINOS }
CRISTINA BOTRÁN
Sobre bienes culturales y méritos personales

Asociaciones solicitantes del BIC de Herbón y representantes de la Orden Franciscana de Santiago se congratulaban hace unos días sobre el feliz desenlace de declaración de Bien de Interés Cultural (BIC) para el convento de Herbón, publicado en el DOG el 25 de septiembre pasado. En este proceso salimos ganando todos los gallegos porque el patrimonio cultural es de todos y todos debemos implicarnos en su defensa en mayor o menor grado, máxime cuando dicho patrimonio está íntimamente relacionado con el desarrollo económico, social y formativo de un pueblo y de varias generaciones de gallegos... y españoles. Un pueblo sin historia, sin cultura y sin pasado no es nada... o sí: un analfabeto crónico.
Decía el presidente del Seminario Galego de Educación para a Paz, Manuel Dios, con buen tino a mi juicio, que con dicha declaración hoy estaba un poco más protegido el patrimonio cultural, histórico y medioambiental de Herbón, y en esa línea habría que seguir ahondando y trabajando.
También con buen acierto, se reconocía la implicación de una figura clave en todo este proceso (para algún sector, quizá molesta): la de un hombre que desde la humildad, el altruismo y el amor al prójimo, fiel al credo de la orden que abrazó, luchó por impulsar el BIC y el proyecto social que hoy es Herbón, el padre Roberto Freire Hernando, exprior del convento, destinado desde agosto pasado a O Cebreiro. Y ello pese al acoso social al que se vio sometido y a todas las dificultades -deleznables, mezquinas y dolorosas-, a las que hizo frente y que coparon titulares de prensa, especialmente en el último año y medio.
Es de justicia que hoy su nombre brille junto al BIC, y también de justicia, como apuntaba el superior de la Orden Franciscana en Santiago, José Antonio Castiñeiras, que se “restaure su nombre y su fama”.
Creo, desde mi más modesta opinión, que la mejor manera de reconocer su trabajo y de “restaurar” su nombre, más allá de las buenas palabras y mejores intenciones, sería devolverle al lugar y al proyecto que él gestó y amó: el convento de Herbón. Sólo así se acallarían rumores, destinos malinterpretados y se respondería a una petición suscrita por cientos de firmas, que inciden en el potencial de trabajo de un hombre y de un proyecto.
Paz y bien, hermano Freire.
FUENTE: CORREO GALLEGO (07/10/2013)
Decía el presidente del Seminario Galego de Educación para a Paz, Manuel Dios, con buen tino a mi juicio, que con dicha declaración hoy estaba un poco más protegido el patrimonio cultural, histórico y medioambiental de Herbón, y en esa línea habría que seguir ahondando y trabajando.
También con buen acierto, se reconocía la implicación de una figura clave en todo este proceso (para algún sector, quizá molesta): la de un hombre que desde la humildad, el altruismo y el amor al prójimo, fiel al credo de la orden que abrazó, luchó por impulsar el BIC y el proyecto social que hoy es Herbón, el padre Roberto Freire Hernando, exprior del convento, destinado desde agosto pasado a O Cebreiro. Y ello pese al acoso social al que se vio sometido y a todas las dificultades -deleznables, mezquinas y dolorosas-, a las que hizo frente y que coparon titulares de prensa, especialmente en el último año y medio.
Es de justicia que hoy su nombre brille junto al BIC, y también de justicia, como apuntaba el superior de la Orden Franciscana en Santiago, José Antonio Castiñeiras, que se “restaure su nombre y su fama”.
Creo, desde mi más modesta opinión, que la mejor manera de reconocer su trabajo y de “restaurar” su nombre, más allá de las buenas palabras y mejores intenciones, sería devolverle al lugar y al proyecto que él gestó y amó: el convento de Herbón. Sólo así se acallarían rumores, destinos malinterpretados y se respondería a una petición suscrita por cientos de firmas, que inciden en el potencial de trabajo de un hombre y de un proyecto.
Paz y bien, hermano Freire.
FUENTE: CORREO GALLEGO (07/10/2013)
Medio cento de exalumnos acoden a O Cebreiro para apoiar a frei Roberto
Mosteiro de Herbón:
un proxecto co-rompido

Manuel Alonso
Irimia, 27 Maio, 2014
O “Proxecto Herbón” naceu ao amparo dos valores do franciscanismo e da fonda convicción para as persoas que o iniciaron de que poderían resetear eses valores encarnados en Herbón que, co paso do tempo, se foran facendo case que invisibles. Desde o franciscanismo quixeron estar a carón dos veciños, encarnando un proxecto evanxélico de servizo pastoral e discreto para cantos, durante tanto tempo, o convento é unha referencia de vida e de sentido: os veciños da aldea de Herbón e a súa contorna.
Estar ao servizo de quen demanda hospitalidade e acollida, espiritualidade e conversa, perspectiva cara dentro dun mesmo e cara a fóra; a carón tamén dos máis vulnerables do noso rural cunha oferta colaborativa de emprego e de futuro, salvagardando dereitos e dignidade. Quixeron estar presentes na cultura local, o asociacionismo e a dinamización dos valores patrimoniais, culturais e do ecoloxismo como metáfora dunha vida alternativa aos modelos imperantes.
En definitiva, unha rede de asociacións, seis, cun núcleo común e nun modelo de participación social inédito, inclusivo e aberto que albergaba unha experiencia compartida por homes e mulleres encarnados na terra, nun esforzo colaborativo que parece non levarse nun sistema democrático de baixa intensidade coma o noso e, dende logo, tampouco na Igrexa: Asociación Sementar, mulleres e homes do rural padronés firmes na defensa dos valores patrimoniais, o ecoloxismo e a dinamización social; a Asociación Galega de Amigos do Camiño de Santiago coa súa determinación por achegar algo de sentido no fenómeno da peregrinación a Compostela; Viravolta Sociedade Cooperativa Galega, mocidade emprendedora cun proxecto pedagóxico excelente para atender a menores en risco de exclusión social; o Seminario Galego de Educación para a Paz, con 25 anos de experiencia; o Instituto de Estudios Irienses coa preocupación pola nosa cultura e a búsqueda de vías para a súa conservación, estudo e difusión; AMIPA co seu traballo pola integración e normalización na discapacidade na comarca do Sar, e a mesma comunidade Franciscana de Herbón anovando valores centenarios desde a fundación desa casa sempre aberta… ata o de agora: a educación, a paz, a hospitalidade, a integración dos máis vulnerables, a salvagarda de creación, a xustiza e a paz (cousas todas elas presentes nas súas constitucións), o servizo pastoral á comunidade crente e a presenza significativa na cultura local.
Á sociedade en xeral e ao grupo de persoas implicadas nese todo común, resultoulles un movemento de iniciativa local de grande interese, de cero ideoloxía, integrando a todos e, atrévome a dicir, ecuménico e interrelixioso. Quizais podería ser descrito como “católico” na súa acepción de universal, significado que a Igrexa católica parece esquecer reiterada e institucionalmente.
Xurde unha proposta
Foron varios anos cheos de modesto e constante traballo comunitario, cos franciscanos como nexo, malia á falta de apoio institucional, diluída en medio de escusas no nome da crise e unha grande ignorancia ao respecto do que estaba sucedendo en Herbón. E nisto que, desde as asociacións e os propios monxes, decidiuse solicitar o BIC (declaración de Ben de Interese Cultural) para o mosteiro, o que permitiría recibir fondos para restaurar un edificio que precisaba de intervención urxente.
Todo o mundo de acordo: axentes sociais, concello, partidos políticos, Xunta de Galicia, o propio Ministerio… O BIC é necesario, bo para Herbón e as súas xentes. Pero todo vira cando fai a súa aparición Poderoso Caballero: alguén se decata de que o mosteiro podería dar grandes réditos económicos. O que antes era si, agora é non, a solidariedade torna en avaricia, e os que se manteñen na idea orixinal non tardan en saber do poder dos cartos: ameazas, envelenamento dos cans, desterro ao Cebreiro de Roberto Freire, prior do mosteiro.
Non se arredaron. O BIC podía protexer para sempre os veciños da aldea do escravismo ideado polos ricos (ou aspirantes a), do seu proxecto nacente da especulación. Os seus intereses -un Hotel de luxo, a adquisición dos terreos colindantes ao convento e a apropiación da semente do “pemento de Herbón” (que os monxes trouxeran de México con eles cando se asentaron aquí, protexéndoa e poñéndoa ao servizo da xente)- provocan a aparición de varias frontes empeñadas en co-romper, romper entre varios. A imaxe evanxélica das perlas botadas aos porcos estaba servida.
Agora imos falar desas frontes sociais, políticas, económicas e relixiosas. Os intereses creados sobre o mosteiro de Herbón fixeron que medrasen as presións para acabar coa declaración de Ben de Interese Cultural (BIC) por todas as bandas.
A fronte social
Dunha parte a liderada por un socio de Pimerbón, antigo concelleiro do PP. Encirrou a varias persoas para que puxesen en contra á veciñanza. Comezaron campañas estrambóticas, coma unha recollida de sinaturas en papeis en branco, con sinaturas de xente que apenas sabía escribir, seica en defensa dunha veciña á que lle podían derrubar a casa (afectada pola lei de costas non polo BIC). Outra veciña destacou como vixía das actividades dos promotores do BIC, gravando as manifestacións, cando os cans foron envelenados e chamando á policía local porque había unha reunión no convento! (A policía local limitouse a levantar acta, pero aquilo utilizaríase para poñer nerviosos aos superiores franciscanos, pois a policía tivera que intervir nunha xuntanza conspirativa). E así foise acosando, entre insultos ás socias de Sementar e chamadas desde números ocultos, ameazando con matar os cans do convento.
A fronte política
Os grupos da oposición arrefriaron os apoios, agás a CIPA, que daba a cara. A concelleira de cultura demostraba descoñecer a lei de Patrimonio cada vez que se trataba a cuestión nos plenos. E o alcalde e un funcionario, fillo dun exconcelleiro do PP, que se reúnen, o 8 de marzo, co Provincial dos Franciscanos. Aí actívase o desmantelamento do convento e o castigo ao prior.
O peor foi a alianza do alcalde co párroco de Padrón, co que compartía celebracións da Traslatio, xunto co ex-deán da catedral e os alcaldes de Rois e Dodro (do PP). Aí nace a entrevista co Provincial dos franciscanos, lograda baixo a ameza de abrir unha causa xudicial ao superior do convento e coa condición de que ese frade non asistise. Axiña cacarexaron que xa estaba resolto o conflito, pois pediran a retirada do superior do convento. Os franciscanos, pola súa banda, difundiron o que lles dixeron (e creron) nesa reunión: que foran os de dentro os que envelenaran os cans; que se reunían con mulleres pola noite no convento; que o conflito se resolvería co traslado do superior; que se relacionaban con xente de esquerdas; que se valoraba abrir unha causa xudicial contra el e que se ía saír na prensa dándolle duro como así se fixo.
Na Xunta de Galicia, Patrimonio animara a solicitar o BIC: “finalmente alguien pide un BIC con sentido; ya estamos hartos de arreglar cubiertas para los pájaros”, dicía María Diz. Pero logo danlle largas, ata que a cesan, tras meses de silencio. O 3 de decembro publícase o decreto de declaración de BIC no BOE, por un ministerio de Fomento interesado en botar adiante un proxecto que non avanzaba polas trabas autonómicas, co que non podía adxudicar o famoso 1% cultural, que finalmente quedou en dique seco.
A fronte económica
Aí estaba a Fundación “Convento de Herbón”, rexistrada como Fundación de Interese para Galicia, cuxo padroado é presidido polo provincial dos franciscanos e do que forman parte D. Ángel Albor, D. Manuel Garabal, D. Marcos Torres e D. Andrés Quintá.
Tamén había un grupúsculo de franciscanos que, sempre na sombra, queren “acabar con iso de Herbón, porque non dá cartos”: o administrador provincial (lidera un proxecto hosteleiro en Louro-Muros, de tres millóns de euros tal como el difunde), os superiores de Vigo e Pontevedra e o director do colexio dos franciscanos de Lugo. Co-romperon a ausencia de criterios do Provincial franciscano e manipularon a súa voluble personalidade, pero nunca deron a cara.
A fronte eclesial
Destaca o “segundo” do Provincial, Fr. Francisco Castro Miramontes, cunha clara posición política, defensor público de membros do PP condenados (Conde Roa), Reitor do convento de San Francisco de Santiago. Dende o día primeiro vai deixando caer nos sitios oportunos “perliñas” sobre “políticas de esquerdas” implicadas en Herbón.
O párroco de Padrón, D. Roberto Martínez, arcipreste de Iria Flavia, que fora axudado xenerosamente polos frades de Herbón cando estivo enfermo, fixo a súa xogada caciquil “acusando” das malas compañías aos frades de Herbón, de “seren do teólogo Queiruga” e de militar no BNG.
O Párroco de Herbón, D. Anacleto, 50 anos de ministerio pastoral en Herbón e unha vida de “celotipia pastoral”, que predicaba na misa dominical sobre as “cuatro manos negras de la aldea” e alentaba os veciños a defender o que era seu contra “os de aí abaixo” (os frades do convento).
E o mesmo Provincial, frei Xosé Antonio Castiñeira: descoñecedor do proxecto asinado para 20 anos polos representantes lexítimos da institución que el representa hoxe, nun paupérrimo servizo aos seus irmáns, coa entrevista co alcalde, nas condicións na que o fixo. Vítima de si mesmo, da súa personalidade prexudicada polas diversas frontes e usada en beneficio propio. Os franciscanos terían que pedirlle a renuncia ao seu cargo, en lugar de agardar pasivamente, mentres se perde o ronsel do avance da Igrexa do Papa Francisco. Primeiro concede a cabeza do frade de Herbón, pecha o convento e inmediatamente confesa que ten moito interese en que o proxecto vaia adiante; inhíbese de todo o que sucede nunha casa franciscana e logo manifesta o contento pola cantidade inxente de firmas recollidas para reconducir o tema. Lóxico en quen promete vivir o evanxeo e logo preside unha Fundación movida polo anti-evanxeo:
Que nos queda?
Queda unha ocasión de ouro, neste 2014, ata que remate, para o ben común: o ben social, o ben político, o ben económico e o ben eclesial tamén. Vivir conforme aos valores que se predican, os valores evanxélicos franciscanos.
No social, queda recompoñer a sociedade da aldea de Herbón, cun traballo pola reconciliación e a paz, a defensa da terra, a dignidade do seu traballo agrícola e a excelencia do que esa terra produce: persoas e bens.
No político, queda traballo por superar formas de goberno que favorecen a unha parte a costa do todo; traballo por esquecer esa política baseada no poder fronte ao servizo; por concienciar o pobo da súa responsabilidade, por aprender que temos poder co noso voto ou coa non-colaboración activa cos que confunden servizo público con beneficio persoal.
No ecomónico, queda a necesidade imperiosa de sementar modelos económicos sostibles na riqueza compartida, a terra coma un ben común e o traballo como un apartado da vida que dignifica o ser humano arredor dunha mesa onde todos e todas teñan un posto para sentar en condicións de igualdade.
No eclesial, queda a única vía da reforma interna, estrutural e funcional ao servizo do que se di crer, o abandono de formas pastorais anacrónicas, a inserción no medio e a presenza evanxélica no mundo incluíndo a todos e todas sen diferenzas de sexo, relixión, raza, idioma ou condición social
E queda tamén a dignidade das persoas defendida, alentada, coidada, protexida e multiplicada por cantos lideraron un proxecto humano evanxélico que outros co-romperon.
(Fonte: IRIMIA, asociación de crentes galegos)
Irimia, 27 Maio, 2014
O “Proxecto Herbón” naceu ao amparo dos valores do franciscanismo e da fonda convicción para as persoas que o iniciaron de que poderían resetear eses valores encarnados en Herbón que, co paso do tempo, se foran facendo case que invisibles. Desde o franciscanismo quixeron estar a carón dos veciños, encarnando un proxecto evanxélico de servizo pastoral e discreto para cantos, durante tanto tempo, o convento é unha referencia de vida e de sentido: os veciños da aldea de Herbón e a súa contorna.
Estar ao servizo de quen demanda hospitalidade e acollida, espiritualidade e conversa, perspectiva cara dentro dun mesmo e cara a fóra; a carón tamén dos máis vulnerables do noso rural cunha oferta colaborativa de emprego e de futuro, salvagardando dereitos e dignidade. Quixeron estar presentes na cultura local, o asociacionismo e a dinamización dos valores patrimoniais, culturais e do ecoloxismo como metáfora dunha vida alternativa aos modelos imperantes.
En definitiva, unha rede de asociacións, seis, cun núcleo común e nun modelo de participación social inédito, inclusivo e aberto que albergaba unha experiencia compartida por homes e mulleres encarnados na terra, nun esforzo colaborativo que parece non levarse nun sistema democrático de baixa intensidade coma o noso e, dende logo, tampouco na Igrexa: Asociación Sementar, mulleres e homes do rural padronés firmes na defensa dos valores patrimoniais, o ecoloxismo e a dinamización social; a Asociación Galega de Amigos do Camiño de Santiago coa súa determinación por achegar algo de sentido no fenómeno da peregrinación a Compostela; Viravolta Sociedade Cooperativa Galega, mocidade emprendedora cun proxecto pedagóxico excelente para atender a menores en risco de exclusión social; o Seminario Galego de Educación para a Paz, con 25 anos de experiencia; o Instituto de Estudios Irienses coa preocupación pola nosa cultura e a búsqueda de vías para a súa conservación, estudo e difusión; AMIPA co seu traballo pola integración e normalización na discapacidade na comarca do Sar, e a mesma comunidade Franciscana de Herbón anovando valores centenarios desde a fundación desa casa sempre aberta… ata o de agora: a educación, a paz, a hospitalidade, a integración dos máis vulnerables, a salvagarda de creación, a xustiza e a paz (cousas todas elas presentes nas súas constitucións), o servizo pastoral á comunidade crente e a presenza significativa na cultura local.
Á sociedade en xeral e ao grupo de persoas implicadas nese todo común, resultoulles un movemento de iniciativa local de grande interese, de cero ideoloxía, integrando a todos e, atrévome a dicir, ecuménico e interrelixioso. Quizais podería ser descrito como “católico” na súa acepción de universal, significado que a Igrexa católica parece esquecer reiterada e institucionalmente.
Xurde unha proposta
Foron varios anos cheos de modesto e constante traballo comunitario, cos franciscanos como nexo, malia á falta de apoio institucional, diluída en medio de escusas no nome da crise e unha grande ignorancia ao respecto do que estaba sucedendo en Herbón. E nisto que, desde as asociacións e os propios monxes, decidiuse solicitar o BIC (declaración de Ben de Interese Cultural) para o mosteiro, o que permitiría recibir fondos para restaurar un edificio que precisaba de intervención urxente.
Todo o mundo de acordo: axentes sociais, concello, partidos políticos, Xunta de Galicia, o propio Ministerio… O BIC é necesario, bo para Herbón e as súas xentes. Pero todo vira cando fai a súa aparición Poderoso Caballero: alguén se decata de que o mosteiro podería dar grandes réditos económicos. O que antes era si, agora é non, a solidariedade torna en avaricia, e os que se manteñen na idea orixinal non tardan en saber do poder dos cartos: ameazas, envelenamento dos cans, desterro ao Cebreiro de Roberto Freire, prior do mosteiro.
Non se arredaron. O BIC podía protexer para sempre os veciños da aldea do escravismo ideado polos ricos (ou aspirantes a), do seu proxecto nacente da especulación. Os seus intereses -un Hotel de luxo, a adquisición dos terreos colindantes ao convento e a apropiación da semente do “pemento de Herbón” (que os monxes trouxeran de México con eles cando se asentaron aquí, protexéndoa e poñéndoa ao servizo da xente)- provocan a aparición de varias frontes empeñadas en co-romper, romper entre varios. A imaxe evanxélica das perlas botadas aos porcos estaba servida.
Agora imos falar desas frontes sociais, políticas, económicas e relixiosas. Os intereses creados sobre o mosteiro de Herbón fixeron que medrasen as presións para acabar coa declaración de Ben de Interese Cultural (BIC) por todas as bandas.
A fronte social
Dunha parte a liderada por un socio de Pimerbón, antigo concelleiro do PP. Encirrou a varias persoas para que puxesen en contra á veciñanza. Comezaron campañas estrambóticas, coma unha recollida de sinaturas en papeis en branco, con sinaturas de xente que apenas sabía escribir, seica en defensa dunha veciña á que lle podían derrubar a casa (afectada pola lei de costas non polo BIC). Outra veciña destacou como vixía das actividades dos promotores do BIC, gravando as manifestacións, cando os cans foron envelenados e chamando á policía local porque había unha reunión no convento! (A policía local limitouse a levantar acta, pero aquilo utilizaríase para poñer nerviosos aos superiores franciscanos, pois a policía tivera que intervir nunha xuntanza conspirativa). E así foise acosando, entre insultos ás socias de Sementar e chamadas desde números ocultos, ameazando con matar os cans do convento.
A fronte política
Os grupos da oposición arrefriaron os apoios, agás a CIPA, que daba a cara. A concelleira de cultura demostraba descoñecer a lei de Patrimonio cada vez que se trataba a cuestión nos plenos. E o alcalde e un funcionario, fillo dun exconcelleiro do PP, que se reúnen, o 8 de marzo, co Provincial dos Franciscanos. Aí actívase o desmantelamento do convento e o castigo ao prior.
O peor foi a alianza do alcalde co párroco de Padrón, co que compartía celebracións da Traslatio, xunto co ex-deán da catedral e os alcaldes de Rois e Dodro (do PP). Aí nace a entrevista co Provincial dos franciscanos, lograda baixo a ameza de abrir unha causa xudicial ao superior do convento e coa condición de que ese frade non asistise. Axiña cacarexaron que xa estaba resolto o conflito, pois pediran a retirada do superior do convento. Os franciscanos, pola súa banda, difundiron o que lles dixeron (e creron) nesa reunión: que foran os de dentro os que envelenaran os cans; que se reunían con mulleres pola noite no convento; que o conflito se resolvería co traslado do superior; que se relacionaban con xente de esquerdas; que se valoraba abrir unha causa xudicial contra el e que se ía saír na prensa dándolle duro como así se fixo.
Na Xunta de Galicia, Patrimonio animara a solicitar o BIC: “finalmente alguien pide un BIC con sentido; ya estamos hartos de arreglar cubiertas para los pájaros”, dicía María Diz. Pero logo danlle largas, ata que a cesan, tras meses de silencio. O 3 de decembro publícase o decreto de declaración de BIC no BOE, por un ministerio de Fomento interesado en botar adiante un proxecto que non avanzaba polas trabas autonómicas, co que non podía adxudicar o famoso 1% cultural, que finalmente quedou en dique seco.
A fronte económica
Aí estaba a Fundación “Convento de Herbón”, rexistrada como Fundación de Interese para Galicia, cuxo padroado é presidido polo provincial dos franciscanos e do que forman parte D. Ángel Albor, D. Manuel Garabal, D. Marcos Torres e D. Andrés Quintá.
Tamén había un grupúsculo de franciscanos que, sempre na sombra, queren “acabar con iso de Herbón, porque non dá cartos”: o administrador provincial (lidera un proxecto hosteleiro en Louro-Muros, de tres millóns de euros tal como el difunde), os superiores de Vigo e Pontevedra e o director do colexio dos franciscanos de Lugo. Co-romperon a ausencia de criterios do Provincial franciscano e manipularon a súa voluble personalidade, pero nunca deron a cara.
A fronte eclesial
Destaca o “segundo” do Provincial, Fr. Francisco Castro Miramontes, cunha clara posición política, defensor público de membros do PP condenados (Conde Roa), Reitor do convento de San Francisco de Santiago. Dende o día primeiro vai deixando caer nos sitios oportunos “perliñas” sobre “políticas de esquerdas” implicadas en Herbón.
O párroco de Padrón, D. Roberto Martínez, arcipreste de Iria Flavia, que fora axudado xenerosamente polos frades de Herbón cando estivo enfermo, fixo a súa xogada caciquil “acusando” das malas compañías aos frades de Herbón, de “seren do teólogo Queiruga” e de militar no BNG.
O Párroco de Herbón, D. Anacleto, 50 anos de ministerio pastoral en Herbón e unha vida de “celotipia pastoral”, que predicaba na misa dominical sobre as “cuatro manos negras de la aldea” e alentaba os veciños a defender o que era seu contra “os de aí abaixo” (os frades do convento).
E o mesmo Provincial, frei Xosé Antonio Castiñeira: descoñecedor do proxecto asinado para 20 anos polos representantes lexítimos da institución que el representa hoxe, nun paupérrimo servizo aos seus irmáns, coa entrevista co alcalde, nas condicións na que o fixo. Vítima de si mesmo, da súa personalidade prexudicada polas diversas frontes e usada en beneficio propio. Os franciscanos terían que pedirlle a renuncia ao seu cargo, en lugar de agardar pasivamente, mentres se perde o ronsel do avance da Igrexa do Papa Francisco. Primeiro concede a cabeza do frade de Herbón, pecha o convento e inmediatamente confesa que ten moito interese en que o proxecto vaia adiante; inhíbese de todo o que sucede nunha casa franciscana e logo manifesta o contento pola cantidade inxente de firmas recollidas para reconducir o tema. Lóxico en quen promete vivir o evanxeo e logo preside unha Fundación movida polo anti-evanxeo:
Que nos queda?
Queda unha ocasión de ouro, neste 2014, ata que remate, para o ben común: o ben social, o ben político, o ben económico e o ben eclesial tamén. Vivir conforme aos valores que se predican, os valores evanxélicos franciscanos.
No social, queda recompoñer a sociedade da aldea de Herbón, cun traballo pola reconciliación e a paz, a defensa da terra, a dignidade do seu traballo agrícola e a excelencia do que esa terra produce: persoas e bens.
No político, queda traballo por superar formas de goberno que favorecen a unha parte a costa do todo; traballo por esquecer esa política baseada no poder fronte ao servizo; por concienciar o pobo da súa responsabilidade, por aprender que temos poder co noso voto ou coa non-colaboración activa cos que confunden servizo público con beneficio persoal.
No ecomónico, queda a necesidade imperiosa de sementar modelos económicos sostibles na riqueza compartida, a terra coma un ben común e o traballo como un apartado da vida que dignifica o ser humano arredor dunha mesa onde todos e todas teñan un posto para sentar en condicións de igualdade.
No eclesial, queda a única vía da reforma interna, estrutural e funcional ao servizo do que se di crer, o abandono de formas pastorais anacrónicas, a inserción no medio e a presenza evanxélica no mundo incluíndo a todos e todas sen diferenzas de sexo, relixión, raza, idioma ou condición social
E queda tamén a dignidade das persoas defendida, alentada, coidada, protexida e multiplicada por cantos lideraron un proxecto humano evanxélico que outros co-romperon.
(Fonte: IRIMIA, asociación de crentes galegos)